Zawsze świeży sok

W naszych domach wciąż dużą popularnością cieszą się sokowirówki. Wielu klientów preferuje te urządzenia ze względu na to, że przygotowują klarowny sok oraz pozwalają szybko przetwarzać większe ilości warzyw i owoców.

Każda sokowirówka składa się z korpusu, silnika, pojemnika na miąższ i pojemnika na sok. Równie ważne są sito oraz noże ścierające, które powinny być jak najlepszej jakości. To właśnie one odpowiadają za dokładne tarcie produktów i im są trwalsze, tym później się tępią. Na podstawie umieszczony jest silnik, który z kolei obudowany jest korpusem, do którego przytwierdzone są zbieraki, miska, sito z mikrootworami i pokrywka. Pokrywka ma specjalny otwór, przez który wrzuca się produkty. Jej cechą charakterystyczną jest komin lub tuba, przez które składniki dostają się do wirującego sita, którego ścianki mają specjalne otwory. Na jego dnie najczęściej umieszczone są niewielkie ostrza. W momencie uruchomienia urządzenia sito, które obraca się z dużą prędkością, tworzy siłę odśrodkową. Produkty zostają zepchnięte i dociśnięte do bocznych ścianek. Ostrza razem z sitem rozcierają jabłka czy marchewki aż do uzyskania jednolitej masy, co powoduje oddzielenie soku i miąższu. Następnie sok wydostaje się przez mikrootwory i przez otwór spustowy przepływa do pojemnika na sok lub prosto do podstawionej szklanki. Oddzielony miąższ pozostaje w sicie. W zależności od tego, jaki obieg ma urządzenie, zostaje on usunięty do wbudowanego zbiornika albo podstawionego przez użytkownika. Sokowirówka z obiegiem otwartym może dłużej pracować bez przerwy, gdyż nie ma potrzeby każdorazowego usuwania nagromadzonego miąższu.

Bosch VitaJuice 2 MES25C0; Adler AD 4124; Concept LO7026 Fresh

Rodzaj soku

Sok z sokowirówki jest bardziej klarowny i mniej gęsty, jeśli więc preferujemy taką konsystencję, to warto wybrać takie urządzenie. Sok z sokowirówki jest w zasadzie tak samo zdrowy, jak ten z wyciskarki. Jedyną różnicą i prawdą w tym wypadku jest fakt, że sok z wyciskarki zawiera więcej błonnika. Jest to informacja istotna z punktu widzenia zdrowia, bowiem niektórzy potrzebują go więcej, a innym jest to wręcz odradzane. W tej materii należy kierować się zaleceniami swojej diety. Oczywiście, znaczenie mają także produkty, które chcemy przetwarzać. Do cytryn czy pomarańczy lepiej zastosować specjalną wyciskarkę do owoców cytrusowych, która pozwoli zachować najwięcej witaminy C. Wiele osób boryka się z problemem dotyczącym wyciskania soku np. z ziół. To prawda, wiele sokowirówek po prostu nie radzi sobie z wyciśnięciem esencji z mięty, melisy, kolendry czy bazylii. Jest to fakt. Dotyczy to także warzyw strączkowych, szpinaku czy liści kapusty. Wynika to z zasady działania tych urządzeń. Wiemy, że sokowirówka nie wyciska soku, a rozdrabnia lub szatkuje produkt, a więc zioła nie są w żaden sposób przeciśnięte tylko dodatkowo posiekane. W rezultacie do szklanki mogą wpaść maleńkie kawałeczki tych produktów. Co ciekawe, kiedy inni odrzucą tę formę pozyskiwania najlepszych właściwości odżywczych, przedstawiciele „szkoły przeciwnej” stwierdzą, że nie ma nic lepszego i zdrowszego, jak podanie ludzkiemu organizmowi ziół niewyciśniętych…

Sokowirówka może być wyposażona w praktyczne rozwiązania, np. blokadę kapania czy miejsce na zwinięcie przewodu. (Fot. Mesko)

Różnice między wyciskarką

Na rynku można spotkać się z wieloma określeniami sokowirówek. Często można natknąć się na nazwy „szybkoobrotowe” i „wolnoobrotowe”. Nie są to do końca trafne określenia. Jak zawsze, diabeł tkwi w szczegółach. Poprawnie sprzęt do uzyskiwania soku z owoców dzielimy na sokowirówki tradycyjne (nie zawsze muszą być szybkoobrotowe) oraz wyciskarki do cytrusów i wyciskarki do owoców i warzyw. Te ostatnie często nazywane są zaś myląco „sokowirówkami wolnoobrotowymi”. Przypisuje się im także wyższość względem sokowirówek tradycyjnych i innych urządzeń do przygotowywania soków i przecierów, co nie jest do końca prawdą. Zasadnicza różnica polega jedynie na mechanice uzyskiwania soku. Nie oznacza to, że w którymś z procesów sok jest gorszy. Oczywiście, soki, ich klarowność, konsystencja i inne elementy mogą się różnić, ale prozdrowotne zalety – nie. We wszystkich typach urządzeń mamy te same atuty – odpowiednią, porównywalną porcję witamin, które powinny być składnikiem każdej diety, o ile chcemy, aby była ona dla nas źródłem energii i dobrego samopoczucia.

MILLA HOME MJM400; CONCEPT LO7027 Fresh; GÖTZE & JENSEN JM701X

Rodzaje sokowirówek

Każdy ze sprzętów określanych mianem sokowirówki (mimo że wielu producentów i wiele sklepów nadal nie odróżnia dwóch konstrukcji) składa się z korpusu głównego (obudowy), silnika oraz mechanizmu złożonego z sita i noży ścierających, które – jak na dobrej jakości sprzęt przystało – powinny być jak najsolidniejsze. To właśnie one odpowiadają za dokładne tarcie i rozdrabnianie produktów i im są trwalsze, tym bardziej efektywne. Do pojemnika, w którym znajduje się wspomniany mechanizm z sitem, przez specjalny otwór wlotowy, który jest zwykle większy niż w wyciskarkach, choć odchodzi się dziś od tego standardu, wrzucane są warzywa i owoce. To tam z ogromną prędkością (ok. 4000 – 12 000 obr./min) następuje proces przerobowy. Ostrza rozdrabniają produkty, a następnie gładka masa poddawana jest sile odśrodkowej, na skutek czego przez sitko ze stali nierdzewnej przedostaje się oddzielony od miąższu sok. Stąd słowo „sokowirówka”. Na koniec warto dodać, że modele o prędkości obrotów od 4 do 6 tys. na minutę to modele niskoobrotowe, od 6 do 10 tys. – średnioobrotowe, zaś powyżej 12 tys. obr./min to już modele wysokoobrotowe. Zaznaczamy przy tym raz jeszcze, że jest to podział umowny i w żadnym zakresie nie wpływa na jakość soków od strony zdrowotnej.

Przygotowany przez sokowirówkę sok jest bardzo klarowny, m.in. dzięki separatorowi piany (dostępnemu w niektórych modelach). (Fot. Bosch)

Ważne parametry

Kupując sokowirówkę, powinniśmy zwrócić uwagę na kilka parametrów. Oczywiście, na pierwszym planie zawsze pojawia się moc. Sokowirówki wyposażone są w silniki o dużej mocy, gdyż muszą napędzić ostrze, aby osiągnęło dużą prędkość obrotowa. Można przyjąć, że sokowirówka z silnikiem o dużej mocy lepiej sprawdzi się przy intensywnym użytkowaniu, zwłaszcza jeśli przygotowujemy więcej soku. Warto pamiętać, że nie musimy korzystać z pełnej wydajności sokowirówki. Większość urządzeń ma przynajmniej dwustopniową regulację prędkości. Sokowirówki mają moc od 200 do 1500 W. Tak duży przedział wynika z różnic w pojemności, czasie przetwarzania produktów, wachlarza możliwości tychże produktów oraz skuteczności odwirowywania.

Kolejnym istotnym parametrem jest rozmiar otworu wlotowego. Na rynku dostępne są zarówno urządzenia z małym wlotem (pozwalającym na wrzucenie połówki truskawki czy małej ćwiartki jabłka), jak i dużym, nawet 80-milimetrowym. Każdy z wlotów ma swoje wady i zalety. Na przykład mały wlot może i jest niepraktyczny, ponieważ większość owoców trzeba przez wyciśnięciem kroić, ale wiąże się to z mniejszą ilością tlenu, który dostaje się do pojemnika, i mniej napowietrzonym sokiem. Duży otwór z kolei jest wyjątkowo wygodny, ponieważ pozwala na wrzucanie np. całych jabłek czy pomarańczy, ale przewrotnie – szybciej oksyduje (natlenia) wytarzany napój.

Warto również zwrócić uwagę na rozmiar pojemników. W zestawie z sokowirówką znajdziemy dzbanek na sok oraz zbiornik na miąższ. Dzbanek ma zazwyczaj pojemność do ok. 1,5 l. Oczywiście, w razie potrzeby możemy bez problemu podstawić drugi pojemnik. Jeśli często przygotowujemy soki w dużej ilości, warto zwrócić uwagę na pojemność zbiornika na miąższ. W większych urządzeniach wynosi ona nawet 3 l. Dzięki temu możemy go rzadziej opróżniać.