Wygodne i praktyczne nagłośnienie

Głośniki i kolumny aktywne, czyli takie, które mają już wbudowany wzmacniacz są nie tylko wygodne w instalacji, ale też funkcjonalne. Coraz częściej obsługują zarówno przewodowe, jak i bezprzewodowe odtwarzanie muzyki. Świetnie sprawdzą się m.in. do nagłośnienia telewizora czy komputera. Przenośne konstrukcje aktywne będą natomiast idealnym „towarzyszem” podczas plenerowych imprez.

Kolumny aktywne, w zależności od swojego przeznaczenia, charakteryzują się nieco inną budową. Najpopularniejsze są aktywne konstrukcje podłogowe i podstawkowe oraz subwoofery wykorzystywane w systemach stereofonicznych i kina domowego. Popularnymi urządzeniami są ponadto soundbary aktywne oraz głośniki bezprzewodowe (w tym modele wykorzystywane w systemach multiroom audio). Specyficznymi odmianami aktywnych kolumn głośnikowych są modele stosowane na estradzie i w studiach nagraniowych (tzw. monitory aktywne).

Modele podstawkowe i podłogowe

Aktywne kolumny podłogowe i podstawkowe znacznie częściej wykorzystywane są w zestawach stereo niż w kinie domowym. Zwykle sprzedawane są w parach. Wówczas jedna z kolumn ma wbudowany wzmacniacz i zasila drugą kolumnę z zestawu. Tego typu modele mogą mieć zintegrowany prosty, dwu- lub trzyzakresowy korektor brzmienia. Na rynku dostępne są również modele z wbudowanym złączem USB, a nawet czytnikiem kart SD, co pozwala na odtwarzanie muzyki bezpośrednio z przenośnych pamięcifl ash. Niektóre aktywne kolumny podłogowe lub podstawkowe mają wbudowany moduł Bluetooth, dzięki któremu można strumieniowo odtwarzać muzykę z urządzeń mobilnych, np. smartfonów i tabletów, m.in. z internetowych serwisów muzycznych, takich jak Spotify czy Tidal.

Aktywne głośniki niskotonowe

W wielokanałowym lub stereofonicznym systemie audio popularnym „dodatkiem” jest często subwoofer aktywny. Wykorzystanie subwoofera znacznie poprawia brzmienie niskich tonów, niezależnie od tego, czy mamy do czynienia z zestawem stereo czy kina domowego. Górna granica przetwarzanych częstotliwości nie przekracza zwykle 200–300 Hz, natomiast dolna częstotliwość graniczna w wypadku głośników niskotonowych wykorzystywanych w subwooferach oscyluje w granicach 30 Hz. Głośniki niskotonowe wykorzystywane w subwooferach zamykane są w różnego rodzaju obudowach. Do najpopularniejszych należą obudowa zamknięta i bass-refl ex. W niektórych subwooferach możemy spotkać także obudowy z membraną bierną (pasywną) lub z tzw. linią transmisyjną. Subwoofery aktywne mają wbudowane najczęściej wzmacniacze klasy D. Są one odpowiednio dobrane do możliwości i parametrów technicznych wykorzystywanych w nich konstrukcji głośników niskotonowych. Modele aktywne mogą mieć dostępne różnorodne regulatory, np. głośności czy częstotliwości odcięcia. Pierwsze to zwykle pokrętła, drugie mogą mieć postać pokręteł (co pozwala na płynną regulację częstotliwości odcięcia) lub przełączników (z dostępnymi kilkoma wartościami tego parametru). Regulując częstotliwość odcięcia, możemy manipulować pasmem częstotliwości odtwarzanym przez subwoofer. Zakres regulacji tego parametru jest nieco inny w zależności od modelu aktywnego subwoofera. Subwoofer aktywny może mieć ponadto przełącznik fazy sygnału. Faza regulowana jest w zakresie od 0° do 180°. Dobór tego parametru pozwala zniwelować różnice fazowe w odtwarzaniu niskich częstotliwości przez subwoofer i pozostałe kolumny w zestawie. Na różnicę faz może mieć wpływ m.in. sposób ustawienia subwoofera w pomieszczeniu. Odpowiednie ustawienie dostępnych parametrów subwoofera ma bardzo istotne znacznie dla jego właściwej integracji w całym systemie audio, a tym samym i ostatecznego efektu, a więc brzmienia niskich tonów, jakie uzyskamy z jego udziałem. Niektóre modele subwooferów aktywnych mają nawet w zestawie pilot, pozwalający na zdalną konfigurację dostępnych parametrów. Należy jednak pamiętać, że zastosowanie subwoofera nie zawsze jednak jest konieczne. Wiele zależy nie tylko od pozostałych kolumn, jakie zostały wykorzystane, ale również od wielkości pomieszczenia, które trzeba nagłośnić. W małych pomieszczeniach odsłuchowych, zwłaszcza jeśli do nagłośnienia zostały wykorzystane dobrej jakości kolumny podłogowe, subwoofer aktywny może okazać się zbędnym dodatkiem.

Stereofoniczny zestaw kompaktowych głośników aktywnych doskonale nadaje się zwłaszcza do odtwarzania dźwięku z komputera.

Soundbary też ze wzmacniaczem

Zamiast rozbudowanego systemu nagłośnieniowego do odbiornika telewizyjnego można zastosować soundbar aktywny. Dzięki temu nie tylko poprawimy brzmienie dźwięku odtwarzanego z telewizora, ale też zaoszczędzimy miejsce w pomieszczeniu. Wśród aktywnych modeli soundbarów dostępne są zarówno klasyczne – proste, jak i dość nietypowe – zakrzywione modele, które dopasowane są do kształtu zakrzywionych odbiorników telewizyjnych, znajdujących się w ofercie niektórych producentów. Niektóre soundbary, z wykorzystaniem odpowiedniego uchwytu, można zamontować bezpośrednio do odbiornika telewizyjnego (zamiast do ściany). Rozwiązanie takie pozwala uniknąć wiercenia dodatkowych otworów w ścianie pomieszczenia. Soundbary aktywne są znacznie bardziej funkcjonalne od swoich pasywnych odpowiedników. Oprócz wbudowanego odpowiedniego wzmacniacza (lub kilku oddzielnych wzmacniaczy) mają procesory dźwięku, które pozwalają im na dekodowanie różnorodnych systemów stereo i wielokanałowych, np. Dolby Digital i DTS Surround. Na rynku pojawia się coraz więcej soundbarów aktywnych kompatybilnych z innowacyjnym systemem wielokanałowym Dolby Atmos. Soundbary aktywne mają też wbudowane różnorodne złącza audio-wideo, co pozwala na współpracę nie tylko z odbiornikiem telewizyjnym, ale z wieloma innymi zewnętrznymi urządzeniami. Soundbary aktywne, podobnie jak aktywne kolumny podłogowe i podstawkowe, mogą obsługiwać standard Bluetooth. Dostępne są nawet modele wyposażone w funkcję Bluetooth Output, która umożliwia strumieniowe wysyłanie sygnału audio do urządzeń zewnętrznych (np. słuchawek kompatybilnych z tym standardem komunikacji bezprzewodowej). Specyficzną odmianą soundbarów są płaskie systemy audio, których obudowy są wytrzymałe do tego stopnia, że można na nich stawiać zamocowany w fabrycznej podstawie telewizor bez obawy o ich uszkodzenie. Płaskie systemy audio, podobnie jak soundbary aktywne, są wyposażone w dekodery dźwięku przestrzennego i różnorodne złącza, dzięki którym mogą współpracować z zewnętrznymi urządzeniami audio-wideo.

Głośniki z Bluetooth i nie tylko

Funkcjonalną odmianą kolumn aktywnych są głośniki bezprzewodowe. Mogą to być zarówno kompaktowe konstrukcje kompatybilne ze standardem Bluetooth (w tym odporne na trudne warunki atmosferyczne), jak i większe, obsługujące nie tylko standard Bluetooth, ale też Wi-Fi. Wbudowany wzmacniacz (najczęściej klasy D) mają zarówno przenośne głośniki, które bez trudu zmieścimy w torbie czy plecaku, jak również bardziej zaawansowane modele instalowane w domowych systemach multiroom audio. Głośniki Bluetooth są zwykle zasilane z wykorzystaniem zintegrowanej baterii, np. litowo-jonowej. W tego typu sprzęcie ważny jest więc czas pracy na tego rodzaju źródle zasilania. Określenie „głośnik bezprzewodowy” wcale nie musi oznaczać braku konieczności wykorzystywania zewnętrznego zasilania. Dotyczy ono też sposobu przesyłania sygnału między kolumną a źródłem dźwięku, np. smartfonem. Do niektórych modeli dostępne są specjalne moduły funkcjonujące jako power banki i pozwalające na mobilne ładowanie baterii zintegrowanej z głośnikiem, a także umożliwiające wykorzystanie takiego głośnika bezprzewodowego w plenerze, gdzie nie ma dostępu do gniazda sieciowego.

W domowych systemach audio-wideo, m.in. ze względu na wygodną instalację, chętnie wykorzystywane są aktywne soundbary.

Multiroom z głośnikami aktywnymi

Aktywne głośniki zasilane sieciowo mogą być wykorzystywane w domowych, bezprzewodowych systemach multiroom. Tego typu modele oferują m.in. Denon (system Heos), Sonos, TechniSat czy Yamaha (system MusicCast). System multiroom skonstruowany w oparciu o głośniki aktywne jest znacznie łatwiejszy w instalacji, konfiguracji, jak również późniejszej jego rozbudowie. Aby dodać kolejną strefę lub powiększyć już istniejącą wystarczy tylko zakupić odpowiedni model i poprawnie go skonfigurować. W przewodowym systemie multiroom rozbudowa może się wiązać ze znacznie większymi problemami, np. z poprowadzeniem dodatkowego okablowania, które najlepiej, aby było niewidoczne, co często przekłada się na solidny remont mieszkania. Ze skalowalnością wiąże się też swoboda doboru poszczególnych urządzeń do systemu bezprzewodowego. Nie zawsze trzeba w danym pomieszczeniu wykorzystywać dużej mocy nagłośnienie. Dlatego w ofercie producentów sprzętu do bezprzewodowych systemów multiroom często mamy do wyboru kilka modeli aktywnych głośników bezprzewodowych, które różnią się wielkością i mocą wbudowanych wzmacniaczy audio, np. w systemie Denon Heos dostępna jest cała linia modeli o różnych gabarytach: Heos 1 HS, Heos 3 HS2, Heos 5 HS2 i Heos 7 HS2. Do obsługi głośników aktywnych w bezprzewodowym systemie multiroom można wykorzystać urządzenie mobilne z systemem iOS lub Android z zainstalowaną odpowiednią aplikacją, dostępną najczęściej bezpłatnie w Google Play czy App Store. Aplikacje te są stale usprawniane i aktualizowane po to, żeby mogły współpracować z wprowadzanymi na rynek nowymi urządzeniami i obsługiwać najpopularniejsze wśród użytkowników serwisy streamingowe.

Systemy power audio

Na rynku dostępne są również systemy określane mianem power audio. W pewnym sensie jest to odmiana klasycznego zestawu wieżowego, ale wykorzystująca jednolitą obudowę, zwykle przypominającą dużych rozmiarów kolumnę głośnikową. Tego typu urządzenia wyposażane są w tuner radiowy, a także w rozmaite złącza umożliwiające odtwarzanie muzyki z wielu różnorodnych źródeł, w tym z pendrive’ów i kart pamięci. Najczęściej dostępne jest również wejście audio jack 3,5 mm, a także wejście mikrofonowe (mikrofon wówczas zwykle znajduje się w komplecie). Systemy power audio mogą ponadto obsługiwać strumieniowe odtwarzanie muzyki przez Bluetooth z urządzeń mobilnych. Wśród funkcji dostępnych w systemach power audio jest zwykle korektor dźwięku. Pozwala on na dostosowanie charakterystyki brzmienia do preferencji użytkownika. Często dostępne są gotowe tryby, takie jak np. Rock, Pop, Classic czy Jazz, ale urządzenie może mieć odrębną regulację – zwykle dla niskich i wysokich częstotliwości (za pomocą pokręteł lub suwaków znajdujących się na głównym panelu urządzenia).

Funkcjonalne i charakteryzujące się dużą mocą tzw. głośniki power audio, takie jak np. model PS-940 marki Sharp, doskonale sprawdzą się nie tylko podczas imprez karaoke.

Aktywnie na estradzie…

Aktywne kolumny estradowe to często wielofunkcyjne zestawy przenośne. Mogą mieć nie tylko korektory dźwięku, ale wręcz zintegrowaną kilkukanałową minikonsoletę mikserską z suwakami i pokrętłami pozwalającymi na modyfikację brzmienia, a także panel z rozmaitymi wejściami audio na urządzenia zewnętrzne (w tym wejściami mikrofonowymi). Tego typu kolumny wyposażane są często w specjalne uchwyty, które pozwalają na wygodne przenoszenie zestawu głośnikowego z miejsca na miejsce. U podstawy kolumny estradowej często znajduje się specjalny otwór pozwalający na zamocowanie jej na statywie głośnikowym. Dzięki temu kolumna może być umiejscowiona wyżej od podłoża, a przez to dźwięk, który wytwarza, będzie rozchodził się z większą efektywnością. W tego typu modelach to nie jakość przetwarzania sygnału audio jest najistotniejsza, ale moc, ponieważ odtwarzają często dźwięk na otwartej przestrzeni, gdzie nie ma odbić fali akustycznej.

…i w studiu nagrań

Kolejną, choć dość specyficzną odmianą kolumn aktywnych są monitory studyjne, wykorzystywane w studiach nagraniowych. Są to najczęściej monitory bliskiego pola (tzn. znajdujące się w stosunkowo bliskiej odległości od realizatora dźwięku siedzącego za konsoletą mikserską). Są one określane mianem monitorów, ponieważ – jak sama nazwa wskazuje – służą do monitorowania rejestrowanego czy też miksowanego dźwięku. Muszą więc wiernie odzwierciedlać brzmienie sygnału audio. Dźwięk odtwarzany przez monitory studyjne nie powinien być w żadnym z podpasm pasma akustycznego zanadto tłumiony czy podbijany, jak ma to często miejsce np. w kolumnach do zestawów stereo czy kina domowego. Niekiedy jednak również monitory studyjne, podobnie jak aktywne kolumny podstawkowe czy podłogowe, mają wbudowany prosty korektor dźwięku (np. tonów niskich i wysokich). Pozwala on na dostosowanie brzmienia monitorów aktywnych do charakterystyki pomieszczenia, już po rozstawieniu takiego studyjnego zestawu głośnikowego.

Model Persona 9H marki Paradigm to hybrydowa konstrukcja, która łączy w sobie aktywną sekcję niskotonową z pasywną sekcją średnio-wysokotonową.