Małe pojazdy elektryczne

Jeszcze kilka lat temu pojazdy elektryczne wydawały się co najwyżej fanaberią, tymczasem dynamiczny rozwój zarówno silników, jak i źródeł zasilania sprawił, że coraz częściej spotykamy je na ulicach. I nie jest mowa tu tylko o samochodach, ale może właśnie przede wszystkim o małych pojazdach elektrycznych, idealnych w ruchu miejskim, jak i w terenie.

Tym, co z pewnością zaskakuje, jest niezwykle bogata i zróżnicowana oferta tych pojazdów. W połączeniu z takimi zaletami jak brak emisji spalin, szybkość poruszania się czy kompaktowe wymiary sprawia to, że pojazdy elektryczne faktycznie są znakomitą konkurencją dla transportu publicznego czy auta, zwłaszcza w miejskim zgiełku. Konsumenci zafascynowani elektromobilnością mogą wybierać spośród kilku typów pojazdów:

• rowery;
• hulajnogi;
• deskorolki
• hoverboardy;
• eolki;
• monocykle;
• dwukołowce typu Segway.

Rodzaj napędu i zasilania

Wybierając pojazd elektryczny, oczywiście należy zwrócić uwagę na jego podstawowe parametry, takie jak moc silnika, napięcie zasilające, osiągana prędkość, zasięg oraz maksymalne obciążenie. W zależności od sprzętu i jego stopnia zaawansowania producenci stosują standardowe komutatorowe silniki elektryczne, jak i silniki bezszczotkowe w najbardziej zaawansowanych produktach. Przewagą tych ostatnich są mniejsze zużycie energii oraz rozmiary i większa trwałość. Za zasilanie odpowiadają najczęściej akumulatory wykonane w technice litowo-jonowej. Ich największe zalety to duże napięcie zasilające, a co za tym idzie, większa moc oraz brak takich cech jak efekt pamięci czy leniwej baterii, występujący np. w akumulatorach Ni-Mh czy Ni-Cd. W praktyce można je dzięki temu w dowolnej chwili doładowywać, a wbudowana elektronika dba o to, aby akumulator nie rozładował się całkowicie. Samo ładowanie również odbywa się szybciej, a akumulator jest trwalszy. Producenci zazwyczaj deklarują wydajność przynajmniej 500 cykli ładowania.

Hulajnogi, deskorolki i hoverboardy

Moc silnika zależy przede wszystkim od przeznaczenia produktu. Na rynku znajdziemy deskorolki czy hulajnogi z silnikami o mocy już 30 W. Rozwijają one niewielkie prędkości (ok. 3 km/h) i przeznaczone są dla małych dzieci. Oczywiście, dostępne są także produkty z wydajniejszymi silnikami o mocy 150, 250, a nawet 500 W, co pozwala dobrać produkt odpowiednio do osoby, która z niego będzie korzystać. Silnik w tego typu pojazdach elektrycznych umieszczony jest najczęściej bezpośrednio przy kole. Dlatego też dostępne na rynku hoverboardy (deska z dwoma kołami umieszczonymi w osi poziomej) wyposażone są w dwa silniki. Pozwala to na równomierne rozłożenie napędu, co jest wraz z licznymi czujnikami niezbędne do utrzymania odpowiedniej równowagi. Elektryczna hulajnoga jest wyposażona w sterowanie w kierownicy tak jak np. w motocyklu, jednakże deskorolka w zestawie ma dołączony pilot, który umożliwia kontrolę pojazdu. Oczywiście, o ile na deskorolce elektrycznej czy hulajnodze możemy jeździć także tak jak na tradycyjnych – z pomocą siły dycyjnych własnych mięśni, to hoverboardy są całkowicie uzależnione od energii zgromadzonej w akumulatorach. Niezależnie jednak od pojazdu zasięg jest istotnym parametrem. W praktyce wpływ na niego ma kilka czynników, takich jak prędkość, z którą się poruszamy, liczba wzniesień na pokonywanej drodze, no i oczywiście masa ciała kierowcy. Zazwyczaj jest to do kilkudziesięciu, nawet 30 km. Parametr ten jest deklarowany przez producenta podobnie jak maksymalne obciążenie, którego nie należy przekraczać z uwagi na ryzyko uszkodzenia sprzętu. Oszczędność energii w sprzęcie mogą zapewniać specjalne systemy jej odzyskiwania podczas hamowania, podobne do tych stosowanych w samochodach elektrycznych. Dużo emocji wzbudza również kwestia prędkości. W zależności od modelu może ona wynosić nawet 30 km/h. Trzeba przyznać, że obecnie hulajnogi elektryczne należą do najbardziej praktycznych i kompletnych produktów spośród małych pojazdów elektrycznych. Niewielkie wymiary i duża wydajność akumulatorów w połączeniu z komfortem podróży sprawiają, że jest to pojazd znakomity do codziennego użytkowania. Oprócz tego są dostępne w relatywnie przystępnych cenach.

Dzięki swojej praktyczności dużym uznaniem cieszą się hulajnogi elektryczne, które coraz częściej widujemy na ulicach polskich miast. Dla tych, którzy nie mogą sobie pozwolić na zakup sprzętu, alternatywą są wypożyczalnie (zdjęcia na górze). Hoverboardy to jeden z najpowszechniejszych typów pojazdów elektrycznych. Są popularne zwłaszcza wśród dzieci i młodzieży. 

Hoverboard jak gokart i „buty elektryczne”

W wypadku hoverboardów jednym z ciekawszych akcesoriów jest nakładka z siedzeniem, drążkami sterującymi oraz przednim kołem. Po jej zamontowaniu na desce sprzęt zmienia się w niewielki gokart. Konstrukcja najczęściej jest wykonana ze stali lub tworzywa sztucznego, a dopuszczalne obciążenie wynosi nawet 100 kg. Kolejnym z trendów są elektryczne rolki. Wystarczy na nich stanąć i mamy do dyspozycji niemal elektryczne buty.

Monocykle i rolki

Monocykle elektryczne to produkty niezwykle kompaktowe i ciekawe. Widząc tego typu konstrukcje, uświadamiamy sobie, jak zaawansowanymi produktami są małe pojazdy elektryczne i jaką pracę wykonuje zespół czujników, aby utrzymać sprzęt w równowadze. Monocykl wyposażony jest w jedno koło napędzane silnikiem elektrycznym, po jego obu stronach znajdują się podesty, na których staje użytkownik. Prędkość osiągana przez dostępne na rynku urządzenia może wynosić nawet 45 km/h, a zasięg nawet 90 km. Oczywiście, poruszanie się z tak dużą prędkością wymaga od użytkownika odpowiedniej wprawy. Zaletami są kompaktowe wymiary oraz niewielka masa. Sprawia to, że sprzęt jest łatwo przenosić. Kolejną z propozycji są elektryczne rolki. Wyposażone są w maty antypoślizgowe, które zapewniają stabilne trzymanie stopy. Pod nimi znajduje się zespół napędowy wraz z rolką. Jako że rolki są pojedyncze, to cechują je bardzo małe wymiary i masa. Osiągana prędkość to w zależności od modelu nawet 12 km/h, a sprzęt pozwala na 45 min jazdy.

Dwukołowce typu Segway

Firma Segway jest jednym z pionierów rynku pojazdów elektrycznych i jako jedna pierwszych zapoczątkowała na nie modę. Pojazdy te na rynku pojawiły się w na początku milenium i do dziś są niezwykle popularne i często wykorzystywane przez służby publiczne, np. na lotniskach, w centrach handlowych czy nawet na ruchliwych ulicach aglomeracji. Podobnie jak hoverboardy mają dwa koła umieszczone w osi poziomej. Jednakże są one znacznie większe, a na podeście centralnie umieszczona jest kierownica. W modelach klasycznych sięga ona okolic piersi użytkownika, jednak na rynku pojawiły się także modele, w których kierownica jest skrócona i sięga wysokości kolan. To rozwiązanie jest stosowane w modelach sowane na rynek konsumencki. Dzięki dużym kołom pojazdy tego typu są niezwykle użyteczne i mniej wrażliwe na nierówności. Dodatkowo drążek sterujący sprawia, że użytkownik czuje większą stabilność. Zasięg tego typu pojazdów to nawet 25 km, z kolei prędkość maksymalna, w zależności od modelu, sięga nawet 20 km/h. Kierownica może być odłączana, co ułatwia przechowywanie. Na niej znajdziemy także wyświetlacz, informujący o stanie pojazdu i aktualnych parametrach. W zestawie może być dołączony także pilot do zdalnego sterowania.

Siłą pojazdów elektrycznych jest także ich różnorodność – nie brakuje konstrukcji nietypowych, jak np. rolki, monocykle czy dwukołowce.

Dodatkowe funkcje

Pojazdy elektryczne mogą być wyposażone w wiele nowatorskich funkcji, które jazdę czynią jeszcze przyjemniejszą. W wielu sprzętach, takich jak rowery i hulajnogi, stosowane są wyświetlacze LCD. Informują one o aktualnym stanie baterii, przebytej trasie czy prędkości poruszania się. Innym ciekawym rozwiązaniem, zwłaszcza dla młodszych użytkowników, może być wbudowany głośnik Bluetooth, przydatny podczas jazdy czy zabawy z przyjaciółmi. Część pojazdów jest zresztą wyposażona w możliwość podłączenia smartfona. Dzięki temu użytkownik może rejestrować przebyte trasy, aby na bieżąco śledzić prędkość czy odległość, jaką przejechał. Ciekawym dodatkiem są również funkcje społecznościowe. Wbudowany komunikator pozwala tworzyć sieć znajomych, z którymi można umawiać się na wspólne przejażdżki. Możemy też podejrzeć obecność bliskich znajomych na mapce w smartfonie. Dodatkowo w aplikacji rodzice mogą sprawdzić, gdzie znajduje się jeżdżące dziecko, oraz zostaną poinformowani np. o upadku. Istotna jest także ochrona przed warunkami atmosferycznymi. Choć nie ma urządzeń całkowicie szczelnych, to niektórzy producenci podają w specyfikacji klasę IP, która informuje o ochronie przed wnikaniem pyłu oraz wody. Dostępne są urządzenia odporne na deszcz oraz błoto. Dla bezpieczeństwa duże znaczenie ma kwestia oświetlenia. W niektórych pojazdach, tych mniej zawansowanych, pełni ono funkcję czysto dekoracyjną. Warto jednak zdecydować się na pojazd z pełnym przednim i tylnym oświetleniem. Oprócz tego niektóre modele urządzeń mogą być wyposażone w migoczące światła informujące o hamowaniu pojazdu.

Akcesoria i pojazdy elektryczne

Pojazdy elektryczne to w zasadzie kompletne produkty, do korzystania z których nie potrzeba dodatkowych akcesoriów. Niektórzy producenci oferują jednak etui, które ułatwiają przechowywanie sprzętu i chronią przed czynnikami zewnętrznymi. Warto jednak pamiętać, że tak jak każdy pojazd, tak i ten elektryczny wymaga okresowych napraw serwisowych związanych z eksploatacją. Na szczęście samym silnikiem nie powinniśmy się martwić. Jego konstrukcja raczej nie wymaga zaangażowania ze strony użytkownika. Warto jednak przyjrzeć się ofercie producenta, czy znajdziemy w niej np. wymienne akumulatory, a czasem nawet dodatkową baterię, zwiększającą zasięg, albo opony. Nie można zapomnieć także o bezpieczeństwie. Być może kask i ochraniacze nie stanowią ostatniego krzyku mody, warto jednak rozważyć ich użycie, aby uniknąć urazów. Dotyczy to zwłaszcza najmłodszych użytkowników sprzętu.