Nietypowe konstrukcje

Wśród dostępnych na rynku kolumn głośnikowych możemy spotkać wiele różnorodnych konstrukcji. Na uwagę zasługują m.in. modele elektrostatyczne, a także bezprzewodowe. Specyficzną budową charakteryzują się ponadto soundbary.

Różnorodność i wyjątkowość konstrukcji kolumn głośnikowych to nie tylko element marketingowy. Stosowanie czasem także nietypowych rozwiązań ma wpłynąć na poprawę przetwarzania dźwięku i zwiększyć wygodę użytkowania kolumny głośnikowej w konkretnych zastosowaniach.

Konstrukcja d'Appolito

Odpowiednie rozstawienie poszczególnych głośników w kolumnie ma niebagatelny wpływ na charakter promieniowania fali akustycznej, a więc także na jej brzmienie. Interesujące rozwiązanie zaproponował w 1983 r. Joseph d’Appolito.

Konstrukcja, nazwana zresztą od jego nazwiska, zakłada wykorzystanie dwóch jednakowych głośników nisko-średniotonowych umieszczonych nad sobą i znajdującego się centralnie i symetrycznie pomiędzy nimi głośnika wysokotonowego. Jest to konstrukcja dwudrożna, określana niekiedy skrótem MTM (od. midbass-tweeter-midbass). Model trzydrożny wykorzystuje głośnik wysokotonowy oraz parę głośników nisko- i średniotonowych. Rozwiązanie to jest obecnie stosowane przez wielu producentów kolumn głośnikowych na całym świecie. Umożliwia uzyskanie nieco lepszej charakterystyki kierunkowej kolumny w płaszczyźnie pionowej w porównaniu z innymi konstrukcjami kolumn głośnikowych. Zatem zmiana położenia słuchacza w tej płaszczyźnie nie powinna powodować zauważalnych zmian, np. w barwie dźwięku.

Klasyczna konstrukcja d’Appolito powinna ponadto spełniać odpowiednie założenia, nie tylko jeśli chodzi o rozmieszczenie głośników w kolumnie, ale także pod względem parametrów wykorzystanych zwrotnic, które również mają wpływ na to, jak promieniują kolumny. Powinny być to konstrukcje wyższego rzędu (najczęściej trzeciego) o odpowiednio niskiej częstotliwości podziału. Dopiero odpowiednie rozstawienie głośników i dobór właściwej zwrotnicy pozwala uzyskać odpowiednie rezultaty w tego typu konfiguracji.

Kolumny elektrostatyczne

Kolumny elektrostatyczne mają zupełnie inną konstrukcję niż popularne modele wykorzystujące głośniki dynamiczne. Wykorzystywana jest tutaj energia elektrostatyczna, a nie magnetyczna. Między perforowanymi blachami umieszczona jest folia z tworzywa sztucznego, na którą oddziałują siły elektrostatyczne. Zatem konstrukcja głośnika elektrostatycznego stanowi pewnego rodzaju kondensator. Na skutek przyłożonego napięcia pomiędzy blachami wytwarzane jest pole elektryczne wprawiające w ruch folię, co powoduje wytworzenie fali akustycznej. Głośniki tego typu odtwarzają wiernie średnie i wysokie pasmo częstotliwości akustycznych, nieco gorzej radzą sobie z najniższym pasmem. Aby było ono poprawnie odtwarzane, powierzchnia głośnika musi być odpowiednio duża. Elektrostatyczne kolumny głośnikowe maja specyficzną płaską budowę. Istotne znaczenie ma odpowiednie ustawienie takiej kolumny w pomieszczeniu odsłuchowym. Modele elektrostatyczne są jednymi z droższych odmian kolumn głośnikowych.

Kolumny aktywne i pasywne

Wśród różnorodnych konstrukcji kolumn głośnikowych możemy wyróżnić modele pasywne i aktywne. Modele pasywne do poprawnego funkcjonowania wymagają zastosowania wzmacniacza zewnętrznego, natomiast modele aktywne są zintegrowane ze wzmacniaczem. W wypadku modeli aktywnych to producent zadbał o to, aby parametry wzmacniacza były odpowiednio dopasowane do głośników zamkniętych w obudowie. Nie musimy wówczas kupować dodatkowego urządzenia do zasilenia kolumn, a przede wszystkim martwić się o jego dopasowanie pod względem mocy czy impedancji. Model pasywny ma z tyłu obudowy najczęściej tylko terminale głośnikowe, natomiast aktywny jest wyposażony w regulację wzmocnienia i ewentualnie różnego rodzaju przełączniki, np. wyboru źródła odtwarzania. Kolumny aktywne mogą być wykorzystywane m.in. w niewielkim nagłośnieniu estradowym. Rzadziej są stosowane w domowych systemach kina domowego. Wyjątek stanowią subwoofery. Konstrukcje aktywne mogą być ponadto stosowane w studiach nagrań jako modele referencyjne. R óżnorodność i wyjątkowość

Kolumny bezprzewodowe

Określenie „bezprzewodowa kolumna głośnikowa” wcale nie oznacza, że nie wymaga ona zewnętrznego zasilania. Dotyczy ono sposobu przesyłania sygnału pomiędzy kolumną a źródłem dźwięku, np. amplitunerem. Z tego typu rozwiązaniem możemy się spotkać w jednokomponentowych zestawach kina domowego, w których tylne (surround) lub nawet wszystkie kolumny zestawu 5.1 przesyłają dźwięk bezprzewodowo. W niektórych modelach, aby było to możliwe, wykorzystuje się dodatkowy moduł bezprzewodowy, do którego podłącza się przewodowo kolumny. Transmisja sygnału audio odbywa się najczęściej w paśmie 2,4 GHz. Pozwala to uniknąć prowadzenia kabli, np. pod dywanem czy po obrzeżach pomieszczenia. Ułatwia ponadto rozstawienie kolumn.

Głośniki i kolumny głośnikowe do zabudowy

Wśród różnorodnych konstrukcji kolumn głośnikowych dostępne są także specjalne konstrukcje umożliwiające zabudowanie ich, np. w ścianie lub suficie. Dzięki temu głośnik nie zajmuje niepotrzebnie miejsca w pomieszczeniu, a ponadto, po zastosowaniu odpowiedniej maskownicy, może stać się niemal niewidoczny. W tego typu konstrukcjach, podobnie jak w głośnikach samochodowych, niezwykle istotna jest głębokość montażowa całości. Jeżeli głośniki mają być zainstalowane w łazience, powinny charakteryzować się zwiększoną odpornością na zawilgocenie. Modele instalowane w suficie są najczęściej okrągłe, a montowane w ścianach prostokątne. W wypadku tych drugich niezwykle istotny jest kolor i kształt maskownic, który powinien być odpowiednio dopasowany do aranżacji wnętrza. Niektórzy producenci oferują swoim klientom wykonanie wzoru maskownicy na specjalne zamówienie. Pozwala to dopasować design głośnika do kolorystyki i wystroju wnętrza. Głośniki i kolumny głośnikowe do zabudowy są często wykorzystywane w domowych wielostrefowych systemach audio, a także w salach konferencyjnych. Projektowanie i wykonywanie systemów multiroom z zastosowaniem m.in. głośników instalacyjnych nie należy do najłatwiejszych, dlatego też zajmują się tym wyspecjalizowane firmy.

Soundbary

W pomieszczeniach, w których trudno byłoby o rozstawienie klasycznego zestawu kolumn głośnikowych, wielu użytkowników decyduje się na zastosowanie głośnika soundbarowego. Jest to specyficzna, płaska konstrukcja wykorzystująca kilka odpowiednio rozmieszczonych głośników. Z reguły soundbar montowany jest na ścianie nad lub pod telewizorem. Odtwarza dźwięk stereo, ale może być także wyposażony w różnorodne systemy zwiększające przestrzenność odtwarzanego sygnału audio. Niektóre konstrukcje mogą współpracować z subwooferem, co pozwala na poprawę przetwarzania niskich częstotliwości. Subwoofer może znajdować się w zestawie z głośnikiem soundbarowym. Może on być przewodowy lub bezprzewodowy. Soundbar to często również odtwarzacz multimedialny wyposażony w napęd do odtwarzania płyt Blu-ray, a także różnorodne złącza audio-wideo. Popularnym rozwiązaniem jest zastosowanie złącza USB, co umożliwia odtwarzanie plików multimedialnych z przenośnych pamięci flash.

Stacje dokujące

Głośniki zintegrowane ze stacją dokującą do smartfonów i tabletów to niezwykle przydatne rozwiązanie. Na rynku możemy spotkać zarówno proste i tanie konstrukcje, ale także modele, których brzmienie nie ustępuje dobrej klasy zestawom audio. Modele te zintegrowane są z odpowiedniej mocy wzmacniaczem, ale za pomocą złączy audio można je podłączyć także do zewnętrznego nagłośnienia. Stacje dokujące produkowane są przede wszystkim z myślą o urządzeniach firmy Apple, ale można spotkać także modele do tabletów, smartfonów, a także odtwarzaczy osobistych innych marek. Tego typu konstrukcje mogą być wyposażone w wejście liniowe jack, co umożliwia odtwarzanie muzyki z odtwarzaczy osobistych czy telefonów komórkowych bez konieczności dokowania ich w stacji. Stacje dokujące mogą być również wyposażone w złącze USB, co pozwoli na odtwarzanie plików audio z przenośnych pamięci flash. Zaawansowane technicznie modele mają wbudowane Wi-Fi oraz złącze LAN. Dzięki temu mogą łączyć się z lokalną siecią internetową i odtwarzać pliki z innych urządzeń audio znajdujących się w tej sieci. W niektórych urządzeniach można ponadto odtwarzać muzykę strumieniowo z wykorzystaniem standardu Bluetooth.

Głośniki przenośne

Niewielkich rozmiarów głośniki przenośne to doskonały dodatek do odtwarzaczy MP3 i MP4, a także telefonów komórkowych. Są one najczęściej zasilane dodatkowo bateriami lub akumulatorami. Ważny jest wówczas czas pracy takiego urządzenia na tych źródłach zasilania. Najpopularniejszym rodzajem głośników wykorzystywanych w konstrukcjach przenośnych jest odmiana szerokopasmowa. W urządzeniach tego typu pojedynczy głośnik przenosi całe pasmo użytkowe, to znaczy powinien przenosić, bo w rzeczywistości przeniesie tylko jego część, ze słabym basem i słabymi wysokimi tonami. Jeśli chodzi o pasmo przenoszenia, to w tego typu konstrukcjach trudno, aby było ono tak szerokie jak w tradycyjnych kolumnach głośnikowych, chociażby ze względu na niewielki rozmiar takiej konstrukcji. Niektórzy producenci podają wartość od 20 Hz do 20 kHz, co często jest raczej sloganem reklamowym, a nie rzeczywistą wartością. Zaletą takiego układu jest brak jakichkolwiek zwrotnic, czyli układów elektronicznych dzielących pasmo między poszczególne przetworniki. Niektóre modele wyposażone są w moduł Bluetooth. Dzięki temu pliki można odtwarzać bezprzewodowo, np. z telefonu wyposażonego w ten standard komunikacji. Zasięg transmisji bezprzewodowej z wykorzystaniem Bluetooth to ok. 10–15 m (w otwartej przestrzeni). Na obudowie głośnika przenośnego mogą być umieszczone przyciski umożliwiające sterowanie odtwarzaniem plików multimedialnych. Na rynku są także dostępne urządzenia wyposażone w pilot zdalnego sterowania, który ułatwia obsługę głośnika i odtwarzanych plików.