Wideorejestrator niezbędny w samochodzie

Duży ruch samochodowy i zwiększona możliwość kolizji oraz niebezpiecznych sytuacji na drodze sprawiają, że wideorejestrator powinien być wyposażeniem samochodu. Dodatkowo może mieć różne funkcje, przydatne nie tylko w czasie jazdy.

Co jest najważniejsze w wideorejestratorze?

Tak jak w kamerze wideo najważniejsze są przetwornik obrazu i obiektyw. Przetwornik obrazu, nazywany sensorem lub matrycą, przetwarza światło dostarczone przez obiektyw na obraz rzeczywisty w postaci cyfrowej, który oglądany jest na niewielkim ekranie wideorejestratora. Ważnymi parametrami sensora są m.in. rozdzielczość w megapikselach i czułość matrycy. Rozdzielczość matrycy określa liczbę światłoczułych elementów, np. rozdzielczości Full HD (1920 × 1080 pikseli) to 2,1 Mpix.

Najbardziej znanymi producentami przetworników obrazu są firmy: Sony, OmniVision i Aptina. Jednym z najnowszych jest Sony StarVis (Starlight Visibility), charakteryzujący się bardzo dużą czułością matrycy CMOS na światło, dzięki czemu uzyskuje się bardzo dobrą jakość obrazu w warunkach nocnych. Nawet przy niedostatecznym oświetleniu podczas rejestracji obraz zachowa intensywne barwy, doskonały kontrast oraz najdrobniejsze szczegóły.

Na jakość obrazu rejestrowanego w ciemności ma wpływ także jasność szerokokątnego obiektywu. Typową wartością w wypadku matrycy z przysłoną jest F/2.0, lepszą jest f/1,8–1,6, a najlepszą f/1,4, np. w kamerach Vico-Opia 1 i 2 marki Vicovation. Im mniejsza wartość przysłony (jaśniejszy obiektyw), tym na matrycę pada więcej światła. Wideorejestrator lepiej radzi sobie przy rejestracji nagrań w ciemności, gdy droga oświetlona jest tylko reflektorami, przy minimalnym poziomie szumów na nagraniu. Najlepsze obiektywy mają szklaną wielowarstwową (4–6 warstw) soczewkę, redukującą zniekształcenia obrazu. Tańsze są wykonywane z tworzywa. Stosowane są też filtry polaryzacyjne, ograniczające efekt odbicia deski rozdzielczej od wewnętrznej strony szyby samochodu. Jednak zmniejszają one ilość światła padającą na przetwornik, co powoduje nieznaczne pogorszenie jakości obrazu, szczególnie w nocy.

Wideorejestrator może być ponadto wyposażony w zoom. Najczęściej jest to zoom cyfrowy, i to zaledwie kilkukrotny, jednak w niektórych sytuacjach nawet takie rozwiązanie może okazać się przydatne.

Stosowany obiektyw szerokokątny powinien mieć jak największy kąt „widzenia”, najlepiej między 140° a 170°, żeby swoim „zasięgiem” mógł objąć jak największy obszar z przodu samochodu, także pobocze. Ubocznym skutkiem szerokokątnego obiektywu jest beczkowy kształt obrazu.

Kamera samochodowa Xblitz True 4K z GPS, Wi-fiz obsługą karty pamięci do 256 GB. (Fot. Xblitz)

Tryby nagrywania

W wideorejestratorze w zależności o wielkości matrycy może być do wyboru kilka rozdzielczości obrazu: 1296p (1728 × 1296 px), 1080FHD (1920 × 1080 px) lub 720p (1260 × 720 px) i VGA (640 × 480 pikseli). Najlepsze modele umożliwiają nawet rejestrację obrazu o rozmiarze 2560 × 1440 px i 4K Ultra HD (3840 × 2160 px), ale zapis wymaga wtedy bardzo dużej pojemności pamięci.

Kamera może wykonywać także zdjęcia. Popularne rozdzielczości wykonywania zdjęć mogą mieć wartości: 12, 8, 5 lub 3 Mpx. w formacie JPG. Rejestrowane filmy są zapisywane najczęściej w formacie MOV lub AVI, a zdjęcia w formacie JPG, dzięki czemu odtwarzane są na komputerach, tabletach i smartfonach. Coraz częściej stosowane są kodeki H.264 i H.265.

Niektóre modele oprócz możliwości wyboru rozdzielczości pozwalają na wybór szybkości nagrywania. Może ona wynosić 30, a nawet 60 kl./s (zależnie od modelu urządzenia). Większa liczba klatek pozwala na nagrywanie płynniejszego obrazu. Ważne jest też płynne spowolnienie odtwarzania nagrywania, co jest istotne, gdy chcemy odczytać numer rejestracyjny samochodu, który nas bardzo szybko wyprzedzał.

Pliki wideo

Zapisywane są najczęściej na karcie pamięci umieszczonej w wideorejestratorze. Należy zwrócić uwagę na to, żeby karta pamięci charakteryzowała się wysoką klasą odczytu i zapisu, co zapewni sprawne działanie wideorejestratora. Z uwagi na niewielkie wymiary sprzętu obsługiwane są zwykle karty typu mikro-SD/mikro-SDHC. Najlepiej korzystać z oryginalnych kart szybkiego zapisu (klasa 10 lub wyższa). Bardzo istotna jest też wartość maksymalnej wartości pojemności karty, jaką można zainstalować w kamerze, wynosząca zwykle od 32 do 256 GB. Im większa rozdzielczość nagrywanego filmu, tym czas zapisu będzie krótszy dla danej pojemności karty. Maksymalny czas nagrania można zwiększyć również przez zmianę trybu rejestracji. Po zmianie rozdzielczości nagrywania materiału wideo z Full HD (1920 × 1080 pikseli) na VGA (640 × 480 pikseli) otrzymamy nagranie, co prawda, z mniejszą liczbą szczegółów, ale za to będzie ono mogło być znacznie dłuższe.

Podobnie przedstawia się sytuacja z plikami zdjęciowymi. Im większą rozdzielczość oferuje urządzenie, tym teoretycznie lepszej jakości zdjęć możemy się spodziewać. Pamiętajmy jednak, że im większa będzie rozdzielczość wykonywanych fotografii, tym więcej miejsca będą one zajmowały w pamięci urządzenia, zabierając tym samym przestrzeń na karcie pamięci, która mogłaby być przeznaczona do rejestracji filmów.

Popularny jest tryb nagrywania w tzw. pętli, w którym starsze nagrania zastępowane są nowymi, a sam proces nagrywania nie jest zatrzymywany. Rozwiązanie to jest przydatne zwłaszcza wtedy, gdy wykorzystujemy kartę pamięci o niewielkiej pojemności w stosunku do jakości rejestrowanego obrazu, która przekłada się na wielkość plików zapisu. Wideorejestrator może mieć możliwość automatycznego zapisywania pliku co pewien czas, np. co 5 minut. Wówczas w razie zapełnienia karty i aktywnej funkcji nagrywania w pętli skasowane zostanie jedynie pierwsze 5 minut nagrania (pierwszy, najstarszy plik), a dopiero potem kolejne 5-minutowe fragmenty (pliki).

Kamera Alpine DVRF800PRO uznana za najlepszą kamerę samochodową 2019-2020 r. przez stowarzyszenie EISA. (Fot. Alpine)

Ekran jako podgląd

Niewielki ekran kamery, o przekątnej od 1,2, 2 do 2,7 cala, umożliwia jedynie podgląd obrazu. Większe ekrany (4–5 cali) mają w urządzeniach dwa w jednym – nawigacja i wideorejestrator. Możemy korzystać wtedy z fabrycznie zainstalowanych map i kamery. Po dołączeniu kamery przewodem USB do komputera kamera przełącza się w tryb pamięci masowej, można wtedy skopiować lub dokładnie obejrzeć zdjęcia i filmy na ekranie monitora komputerowego. Przy odtwarzaniu filmu widoczne są data, czas i prędkość samochodu. Warto skorzystać z programu GPS Player, który w dwóch oknach odtwarza film i trasę dzięki danym GPS. 

Kamera – naoczny świadek

Wraz z obrazem z kamery wideo zapisywanych jest wiele danych, które mogą być dowodem w dochodzeniu roszczeń. Źródłami danych są moduł GPS i sensor przeciążeń G- -Sensor (akcelerometr). Na rynku dostępne są modele zintegrowane z systemem GPS lub umożliwiające opcjonalne podłączenie zewnętrznego modułu GPS. Dzięki temu na ekranie urządzenia mogą być prezentowane współrzędne geograficzne poruszającego się pojazdu, a nawet może być możliwość odtworzenia trasy, po której się poruszaliśmy. Rejestruje on również prędkość samochodu w czasie jazdy.

Wideorejestrator z GPS-em może mieć też wgraną bazę fotoradarów. Pomocne jest też oprogramowanie nawigujące: z mapami, punktami POI (point of interest) itp. Urządzenia takie mogą więc pełnić funkcję klasycznej samochodowej nawigacji GPS.

Bardzo ważny jest też G-Sensor. Trzyosiowy sensor przeciążeń pozwala na automatyczne uruchomienie zapisu wideo, kiedy występują zmiany przeciążeń, np. w czasie gwałtownego hamowania pojazdu czy nagłej zmiany kierunku jazdy, co może mieć miejsce podczas wypadku czy kolizji. Zapis parametrów z wykorzystaniem czujnika G-Sensor umożliwia dokładne wyznaczenie momentu i kierunku zdarzenia. Nagranie takie zostaje automatycznie zabezpieczone przed usunięciem, nawet przez tryb nagrywania w pętli. W wideorejestratorach może być też dostępna regulacja czułości czujnika G-Sensor.

Dwie kamery

W zestawie z wideokamerą może być druga kamera – wewnętrzna lub zewnętrza. Duża część wypadków samochodowych to zderzenia z tyłem pojazdu. Liczba tego rodzaju zdarzeń rośnie, ponieważ kierowcy, np. używający telefonów komórkowych, nie są skoncentrowani na prowadzeniu samochodu. Można także nagrać samochód, który znajduje się za blisko tyłu samochodu – „siedzi na bagażniku”. Kamerę tylną instaluje się na tylnej szybie pojazdu, tak aby zarejestrować każdy szczegół na drodze za samochodem.

Mniej popularne są kamery zewnętrzne (odporna na wilgoć), które pełnią funkcję kamery cofania i mogą być zamontowane do ramki tablicy rejestracyjnej.

Kamery marki Vicovation Vico-Opia 1 i 2 z bardzo jasnymi obiektywami f/1.4 i różnymi mocowaniami do szyby. (Fot. Vicovation (x3))

Kamera na parkingu

Jeżeli zasilanie kamery działa po wyłączeniu rozrusznika (bateria lub stałe zasilanie z akumulatora samochodowego), wideorejestrator może działać w trybie parkingowym.

Tryb parkingowy to unikalna funkcja w wideorejestratorach w wybranych modelach pozwala na rejestrację obrazu w razie wykrycia ruchu przed kamerą oraz nagłego przeciążenia, np. uderzenia (stłuczka parkingowa, wandalizm). Tryb parkingowy to system uruchamiający zapis tylko wedle ustawień użytkownika (poziom czujności). Dzięki temu oszczędzane jest miejsce na karcie pamięci, a użytkownik otrzymuje tylko interesujące go nagrania. Wideorejestratory mogą być wyposażone w kilka rodzajów trybu parkingowego. Najczęściej spotykanym jest detekcja ruchu w oparciu o analizę obrazu. Kamera rozpocznie zapis, gdy ktoś na parkingu znajdzie się w polu jej działania. W trybie parkingowym pasywnym z detekcją wstrząsów wykorzystywany jest G-sensor, który uruchomi zapis w razie kolizji, gdy np. inny samochód uderzy w nasz w czasie parkowania.

Kamera nocą

Jazda nocą o zmierzchu czy przy słabym oświetleniu to większe prawdopodobieństwo wypadku. Ważny jest tryb filmowania nocą przy wykorzystaniu podczerwieni. Wtedy obraz jest czarno-biały. Można też korzystać z trybu automatycznego przełączania się w tryb nocny. Obraz kolorowy zmieni się na czarno- -biały, gdy natężenie światła zewnętrznego zmniejszy się do poziomu ustawionego w kamerze.

Jakość obrazu, a przede wszystkim rozróżnialność szczegółów, na takim nagraniu zależą także od zastosowanego trybu nagrywania (rozdzielczości obrazu) i doświetlenia jezdni (obszaru rejestrowanego przez kamerę), np. przez światła innych samochodów czy oświetlenie miejskie. Warto sprawdzić, czy przy słabych warunkach oświetleniowych widoczne są numery rejestracyjne samochodów.

Wideorejestrator Navitel R700 GPS-Dual z dodatkową kamerą cofania. (Fot. Navitel)

System ADAS – powiadomienia o zagrożeniach na drodze

Zaawansowane technicznie modele wideorejestratorów mogą wykorzystywać system ADAS (Advanced Driver Assistance Systems), który powiadamia kierującego pojazdem o różnych zagrożeniach i sytuacjach drogowych. System ADAS wykorzystuje dwa rozwiązania: LDWS (Line Departure Warning System) i FCWS (Front Collision Warning System). Pierwszy ostrzega przed nagłą zmianą pasa ruchu, a drugi przed kolizją z pojazdem jadącym z przodu.

W wideorejestratorach przyjmują one jedynie formę sygnalizacji zagrożenia. Zależnie od modelu urządzenia system ADAS może sygnalizować zagrożenie z wykorzystaniem sygnału dźwiękowego oraz komunikatu wyświetlanego na ekranie urządzenia. W wideorejestratorach to od kierującego pojazdem, a nie od automatyki samochodowej, zależeć będzie reakcja pojazdu na zasygnalizowane przez wideorejestrator zdarzenie, np. nagłe zahamowanie auta jadącego z przodu.

Wideorejestrator jako kamera turystyczna

Poza samochodem można skorzystać z możliwości filmowania i robienia zdjęć. W zależności od producenta aparat fotograficzny może wykonywać zdjęcia kolorowe, czarno-białe lub w kolorze sepii. Rejestrowany jest również dźwięk przez wbudowany mikrofon. Niewielki głośnik pozwoli odtworzyć zarejestrowane nagranie bezpośrednio na urządzeniu.

Złącza i łącza

Kamerę z komputerem czy monitorem można połączyć za pomocą złącza USB lub HDMI. Złącze mini-USB umożliwia wymianę danych między rejestratorem a komputerem. Pozwala ponadto na ładowanie baterii urządzenia podłączonego do komputera z wykorzystaniem tego złącza. Odpowiedni kabel USB najczęściej jest już w zestawie z urządzeniem. Z wykorzystaniem odpowiedniego kabla mini-HDMI i przejściówki HDMI możemy oglądać zarejestrowane filmy wideo i zdjęcia bezpośrednio na dużym ekranie, np. telewizora czy monitora komputerowego.

W wypadku transmisji obrazu na żywo lub odtwarzania nagrania z wideorejestratora najwygodniejsze będzie łącze Wi-fi do bezprzewodowego przesyłania obrazu na większy ekran – smartfona czy tabletu. Bezprzewodowe połączenie umożliwia niekiedy również zdalną konfigurację urządzenia lub przeglądanie materiałów wideo na nim zgromadzonych.

Moduł zasilania wideorejstratora Mio MiVue Smartbox II między innymi do trybu parkingowego. (Fot. Mio (x2))

Praktyczne uwagi instalacyjne

Zestaw wideorejestratora składa się z kamery, uchwytu do jej mocowania i zasilacza do gniazda zapalniczki. Instalacja jest prosta. Trzeba przymocować uchwyt do kamery na szybie. W zależności od producenta do wyboru są taśma klejąca 3M do przyklejenia do szyby lub przyssawka. To drugie rozwiązanie jest bardziej praktyczne, gdy chcemy zmienić szybko położenie kamery. Obiektyw kamery ustawia się tak, aby rejestrował to, co widzi osoba prowadząca auto przed sobą i na poboczu. Dzięki przegubowi kulowemu w uchwycie nie ma problemu z dobraniem odpowiedniej pozycji.

Najwięcej czasu zajmuje estetyczne schowanie przewodu od zasilacza (szczególnie od zapalniczki samochodowej) w tapicerce wokół szyby tak, aby nie przeszkadzał pasażerowi lub kierowcy i wyglądał estetycznie.

Wideorejestratory zwykle są wyposażone w akumulator (np. litowo-jonowy) lub kondensator. Typowym wyposażeniem jest zasilacz dołączany do gniazda zapalniczki. Niewielka pojemność akumulatora, np. 300 mAh, wystarcza na kilkanaście minut pracy. Optymalnym zasilaniem wideorejestratora jest dołączenie go bezpośrednio do akumulatora za pomocą specjalnego adaptera. Można wtedy zrealizować funkcję parkingową w różnych wariantach.

Największą wadą wideorejestratorów jest akumulator o niewielkiej pojemności, która wystarcza na maksymalnie kilkadziesiąt minut pracy bez zasilania z gniazdka zapalniczki lub portu USB. Praktycznie uniemożliwia on korzystanie z trybu parkingowego, jeżeli samochód ma wyłączone zasilanie. Przydatny będzie wtedy Mio MiVue Smartbox II – zabezpieczenie przed rozładowaniem akumulatora. To niewielkie urządzenie zasila wideorejestrator w samochodzie po wyłączeniu silnika. W urządzeniu można ustalać maksymalny czas pracy od 12 do 36 godzin (12/24/36h). Mio MiVue Smartbox II może zostać dostosowany do instalacji zasilania w aucie osobowym (12 V), jak i ciężarowym (24 V). Można także ustalać graniczną wartość napięcia, przy której kamera przestaje być zasilana (11,6/11,8/12,0/12,2 V oraz 23,2/23,6/24,0/24,4 V). Mio MiVue Smartbox II podłącza się bezpośrednio do instalacji elektrycznej, omijając układ zapłonu, dzięki czemu wideorejestrator wciąż będzie zasilany.

Funkcjonalna kamera z GPS

Roadcam 1 CE marki TechniSat to mała, funkcjonalna kamera samochodowa. Wideorejestrator może pracować w trzech trybach: zapisu wideo, foto i odtwarzania filmów z dźwiękiem. Kamera ma niewielki akumulator o pojemności 200 mAh, którego pojemność wystarcza głównie do ustawiania parametrów i robienia zdjęć. Ciągle nagrywanie wymaga zasilacza w gnieździe zapalniczki. Szerokokątny obiektyw (170°) może rejestrować filmy w kilku rozdzielczościach – maksymalnej 1296p (1728 × 1296 px), a zdjęcia maksymalnie 12 Mpx. Do wyboru jest czas nagrywania w pętli 1, 3, 5 minut. Można zmieniać czułość G-sensora na niską, średnią i wysoką. Na jakość obrazu wpływa się, korzystając z funkcji HDR, która polepsza jakość nagrania pod światło, korygując parametry ekspozycji i balansu bieli (także w trybie foto). G-sensor w razie wypadku spowoduje trwały zapis materiału wideo na nośniku pamięci. W trybie parkingowym, gdy samochód jest narażony na lekkie drgania, urządzenie automatycznie się włączy i wyłączy po 20 sekundach nagrania. Jest też funkcja detekcji ruchu – kamera się uruchomi, gdy ktoś na parkingu znajdzie się w polu jej działania. Warto skorzystać z programu GPS Player, który w dwóch oknach pokazuje film i trasę dzięki danym GPS. Poza samochodem można skorzystać z aparatu, który robi zdjęcia kolorowe, czarno-białe lub w kolorze sepii.

Fot. Technisat (x2)

Mio MiVue 795 z Mio Night Vision Pro

Najnowszy model wideorejestratora został wyposażony w duży i czytelny wyświetlacz o przekątnej 2,7 cala. Mio MiVue 795, dzięki zastosowaniu matrycy CMOS o dużej czułości i szklanej „optyki” z przysłoną F1.8 świetnie radzi sobie przy rejestracji nagrań w niemalże całkowitej ciemności. Dodatkowym atutem poprawiającym jakość nocnych filmów jest zastosowanie autorskiego rozwiązania Mio Night Vision Pro. Możliwość ręcznego dostosowania poziomu jasności nagrania w aż 7 ustawieniach sprawia, że nagranie będzie tak jasne, jakby było wykonane w dzień. Kąt widzenia kamery wynosi aż 150°. Kodowanie sygnału w formacie H.264 i filmowanie w rozdzielczości 1600p zagwarantuje posiadaczowi kamerki dużą szczegółowość nagrań. Jedną z funkcji, zapewniającą bezpieczeństwo w trakcie prowadzenia samochodu jest system wspomagania ADAS. Ostrzeże on kierowcę w sytuacji, gdy ten opuści pas ruchu. Poinformuje także o możliwości wystąpienia kolizji z autem poprzedzającym czy zasugeruje przemęczenie kierującego. Moduł GPS rejestruje lokalizację i prędkość, jaką rozwinęło auto podczas nagrania. Funkcja ta sprawia, że film może służyć jako dowód w sądzie w razie dochodzenia roszczeń. GPS i trzyosiowy sensor przeciążeń czynią z Mio MiVue 795 swojego rodzaju ,,czarną skrzynkę” auta. Jeżeli przydarzy się wypadek lub nagła zmiana kierunku ruchu, wbudowany sensor przeciążeń natychmiast zarejestruje ruch pojazdu i zabezpieczy dane przed skasowaniem.

Nie można również zapomnieć o trybie parkingowym, w który wyposażona jest kamerka samochodowa Mio. W połączeniu z dodatkowo dostępnym akcesorium, jakim jest urządzenie Mio SmartBox, zyskujemy pewność, że nawet kiedy nas nie ma w aucie, jest ono pod czujnym okiem MiVue 795.

Fot. Mio