ADLER AD 1175 z wyświetlaczem podzielonym na pomiary zewnętrzne i wewnętrzne. Stacja jest zasilana bateryjne lub sieciowo. (Fot. Adler)

Fazy Księżyca i UV

Dla osób, które interesują się fazami Księżyca, wyświetlane są ikony pokazujące jego położenie względem Słońca. Znajomość faz Księżyca może być przydatna dla działkowiczów, którzy korzystając z zaleceń kalendarza upraw biodynamicznych, powinni sadzić rośliny według określonych dla nich faz Księżyca. Ważnym parametrem dla zdrowia jest wartość aktualnego natężenia promieniowania ultrafioletowego. Wartości ultrafioletowego indeksu UVI są podawane w określonych przedziałach i informują o ewentualnych skutkach długiego oddziaływania promieniowania na organizm.

TECHNISAT iMeteo X4

Stacje pomiarowe kontrolujące jakość powietrza

Informacje o stanie powietrza w wybranych miastach w Polsce są podawane w komunikatach radiowych, telewizyjnych czy Internecie. Standardowo w oczyszczaczach powietrza znajdziemy czujniki monitorujące stan powietrza. W domu możemy korzystać także z niewielkich mierników, nazywanych stacjami pomiarowymi. Oferowane są stacje pomiarowe pyłów zawieszonych, które mierzą najczęściej parametr PM2.5. Mniej popularny jest pomiar pyłów PM1 i PM10. Liczby przy symbolach określają wielkość cząstek pyłów, mniejszych niż 1, 2,5 i 10 μm, wykrywanych przez miernik. Dla porównania średnica włosa wynosi 70 μm. Są też mierniki wykrywające lotne związki organiczne LZO (ang. VOC – Volatile Organic Compouds) i nieorganiczne: formaldehyd HCHO czy CO2.

VOC to substancje, które parują już przy niskich temperaturach, powodując gazowe zanieczyszczenie powietrza. Zaliczane są do lotnych związków organicznych. Zawartość w powietrzu jest określana przez sumaryczny parametr TVOC (Total Volatile Organic Compounds). Wnętrza pomieszczeń zawierają wiele źródeł substancji VOC. Wytwarzają je wykładziny podłogowe, farby, lakiery, uszczelki i kleje, meble i dywany. Przebywanie wewnątrz pomieszczeń zanieczyszczonych substancjami VOC może powodować problemy zdrowotne. Drugi szkodliwy związek to aldehyd mrówkowy, potocznie nazywany formaldehydem. Jest substancją chemiczną stosowaną w wielu produktach przemysłowych, takich jak lakiery, farby, kleje, spoiny, a nawet substancje konserwujące. Ze względu na toksyczność jest zaliczony do klasy 1B jako substancja powodująca nowotwory. Wiele materiałów nasączonych formaldehydem, takich jak materiały drewniane, podłogi lub tekstylia, może wydzielać tę substancję przez długi czas, co jest szczególnie groźne w pomieszczeniach zamkniętych.

W miernikach do wykrywania obu rodzajów lotnych zanieczyszczeń są stosowane oddzielne czujniki. Wartości są podawane w dwóch jednostkach: ppm (parts per milion) lub mg/m3.

W stacjach pogody podawany jest indeks jakości powietrza AQI (Air Quality Index). To wskaźnik liczbowy stosowany do określania stopnia zanieczyszczenia powietrza w miastach. Odnosi się on do pomiaru głównych źródeł zanieczyszczeń: cząstek pyłów PM2.5, PM10, dwutlenku azotu, ozonu tlenku węgla (CO), oraz dwutlenku siarki (SO2). Im wyższy jest wskaźnik AQI, tym większe jest prawdopodobieństwo wystąpienia negatywnych skutków zdrowotnych. Wskaźnik AQI jest podzielony na sześć kategorii określających poziom zagrożenia dla zdrowia. Wartość AQI ponad 300 oznacza, że jakość powietrza jest zagrażająca zdrowiu, natomiast poniżej 50 oznacza bardzo dobrą. Często do stacji pomiarowych PM2.5, VOC i HCOH jest dodawany pomiar temperatury i wilgotności.

WEBBER SP87l; TECHNISAT iMeteo 3CE Mini

Prezentacja zmierzonych danych

Przy pomiarach wielu parametrów stacje pogodowe są wyposażone w wyświetlacz LCD lub OLED (rzadziej są dotykowy) monochromatyczny lub kolorowy z możliwością wyświetlania cyfr i grafik. Im większa przekątna wyświetlacza (najczęściej od 6 do 10 cali w stacjach pogody), tym ikony i liczby są większe, a więc bardziej czytelne. Większa rozdzielczość wyświetlacza sprawia, że ikony są bardziej dopracowane graficznie i lepiej się prezentują. Dla osób, które nie chcą analizować liczb, najbardziej atrakcyjna jest forma ikon funkcji o zmiennych kolorach, np. w kolorze zielonym – norma, czerwonym – przekroczenie zakresu stan zagrożenia. Stan przekroczenia wartości może być także sygnalizowany dźwiękowo.

Stacja pogody Netatmo z deszczomierzem i wiatromierzem. (Fot. Netatmo)

Współpraca z aplikacją

Stacje pomiarowe i pogodowe mogą współpracować bezprzewodowo (łącze Wi-Fi lub Bluetooth) z aplikacjami na smartfon, a także z czujnikami instalowanymi na zewnątrz. Aplikacja na smartfon zazwyczaj daje więcej informacji. Może pobierać informacje z Internetu i domowego czujnika. Najnowsze rozwiązania to zastosowanie asystenta głosowego. Można się z nim komunikować za pomocą asystenta np. włączając oczyszczacz powietrza lub ogrzewanie, kiedy spada temperatura.

Zasilanie urządzeń

Mierniki mogą być stawiane na półce lub być przenośne, co warunkuje sposób zasilania. Stacje pomiarowe w większości są to urządzenia niewielkie z zasilaniem akumulatorowym, przez co można je zabrać w podróż lub na działkę. Warto sprawdzić, czy mają zasilanie USB, aby np. ładować akumulator z powerbanku. Stacje pogody mogą być zasilane prądem z sieci 230 V. Analizując dane z domowych stacji pomiarowych i pogodowych, należy mieć świadomość, że jest to przybliżona prognoza pogody. Oszacowanie prognozy pogody w oparciu o ciśnienie atmosferyczne daje dokładność maksymalnie 70–75 proc.