Oświetlenie w naprawach i remontach

Dobrze dobrane oświetlenie na stanowisku pracy decyduje o jej komforcie, bezpieczeństwie i mniejszym zmęczeniu wzroku. Do prac stosuje się dwa rodzaje oświetlenia: ogólne, instalowane w oprawach na ścianach i sufitach – oraz przenośne – do oświetlenia konkretnego miejsca pracy. Oprawy są zasilane prądem o napięciu 230 V, a lampy robocze przewodowo lub bateriami oraz akumulatorami.

Kupując latarkę lub lampę, należy zwrócić uwagę przede wszystkim na to, do czego ma być używana. Od zastosowania zależeć będą rodzaj źródła światła, kształt, wielkość obudowy, masa. Należy sprawdzić jej parametry świetlne i elektryczne, od których będą zależeć strumień światła i zasięg oraz czas świecenia. W wypadku zasilania akumulatorowego należy zwrócić uwagę na pojemność, czas ładowania i czas pracy. Warto sprawdzić także zakres temperatury pracy, który może wynosić 0 – 40 °C lub w pracach na zewnątrz pomieszczeń -20 – 50 °C. W pomieszczeniach zalecane wartości natężenia światła sztucznego są następujące: magazyn – 125÷300 lx, mieszkanie – 200 lx, biuro – 400÷500 lx, sklep – 500÷1000 lx, studio – 2000 lx.

Wybieramy oświetlenie do remontów

W czasie remontów mieszkań czy budynków wymagane są lampy oświetlające duże powierzchnie. Przy malowaniu jest ważne, aby światło dobrze odwzorowywało kolory farb (informuje o tym wskaźnik oddawania barw CRI lub Ra). Przy takich pracach wymagane są duże strumienie światła, które wytwarzają latarnie i naświetlacze na stojakach. Ważne są odporność obudowy na uderzenia i pyłoszczelność. Latarnie i lampy tubowe wytarzają światło dookólne (360°) o zasięgu do kilkunastu metrów. Obudowy z tworzywa ABS i gumy zapewniają wodoszczelność i odporność mechaniczną.

Magnes w latarce CAT CT3110 umożliwia oświetlenie miejsca pracy bez konieczności użycia rąk. (Fot. CAT)

Lampy na stojakach

Przy oświetlaniu większych powierzchni np. przy malowaniu warto korzystać ze stojaków z regulowaną wysokością, które umożliwiają oświetlenie większych powierzchni. Na stojakach można mocować naświetlacze, które mogą mieć jedno lub kilka źródeł światła LED (np. COB) umieszczone w oprawie z odbłyśnikiem. Strumień światła o wartości 6000 – 10 000 lm i kąt świecenia 120° powodują, że duże przestrzenie będą dobrze oświetlone. Obudowa z aluminium i możliwość uszczelnienia IP65 powodują, że mogą być używane w wilgotnym środowisku. Przeważnie są zasilane przewodowo z sieci 230 V lub mogą mieć akumulator i ładowarkę samochodową.

Lampy tubowe 360 º

Wygodne w użytkowaniu są pionowe lampy tubowe ze stojakiem, które oświetlają pomieszczenie w kącie 360º. Mają także uchwyty do podwieszenia np. masce. W podstawie jedno lub dwa gniazda na 230 V umożliwiają dołączenie narzędzia lub ładowarki do smartfona.

VARTA Work Flex Area Light; PROLINE 66181; MAKITA DML805

Lampy robocze przewodowe – większe strumienie światła

W remontowanych pomieszczeniach i warsztatach gdzie jest gniazdo 230 V możemy korzystać z lamp przewodowych, które wytwarzają większy strumień światła i nie trzeba się martwić czy baterie lub akumulatory są naładowane. Praca w warsztacie przy samochodzie często wymaga użycia światła bezpośrednio pod maską lub podwoziem auta, dlatego przydatne okazują się lampy na długich przewodach, zazwyczaj do 5 m. Długi przewód zasilający umożliwia wygodne sięgnięcie i podświetlenie części samochodu nawet w trudno dostępnych miejscach, a dzięki wygodnemu uchwytowi na oprawie można zawiesić ją niemal w każdym miejscu. Lampa warsztatowa jest lekka i poręczna, a do tego bezpieczna w użytkowaniu w każdych warunkach. Oprawa z wytrzymałego tworzywa lub drut w formie koszyczka chroni klosz lampy przed stłuczeniem w razie upadku lampy. Źródłem światła może być LED lub żarówka halogenowa.

Na jakie parametry światła zwracać uwagę ?

O jakości światła wytwarzanego przez LED decydują: strumień światła, temperatura barwowa, wskaźnik oddawania barw CRI lub Ra, brak migotania i kąt świecenia.

Tiross TS-1198 z funkcją sensor włączającą światło. (Fot. Tiross)

Strumień światła

Kiedy były używane żarówki, głównym parametrem była moc pobierana przez nie, która pośrednio określała ilość światła. W dobie lamp LED używa się strumienia świetlnego, który informuje o ilości światła emitowanego przez dane źródło. Jest to wartość mierzalna, podawana w jednostce lumen (lm). Im więcej lumenów, tym więcej światła wytwarza dane źródło. W przeciwieństwie do żarówek, które emitują pełne spektrum światła, dioda elektroluminescencyjna wysyła światło o określonej barwie, której przypisuje się wartość mierzalną – temperaturę barwową w postaci liczb z zakresu 2700–7200 K. Od barwy światła zależy przeznaczenie lampy – do pracy lub wypoczynku. Do prac warsztatowych jest wymagane białe światło o temperaturze barwowej między 6000 a 6500 K, które dokładnie oświetla każdy szczegół i nie męczy wzroku.

PROLINE 51031

Wskaźnik oddawania barw (CRI)

Istotnym parametrem, szczególnie w pracach lakierniczych, ma wskaźnik oddawania barw (CRI) w skali od 1 do 100 – im mniejszy, tym większe jest prawdopodobieństwo wystąpienia przekłamania barw. W strefie roboczej powinien wynosić 80 lub więcej. Zagwarantuje to odbiór barw zbliżony do oryginalnego, widzianego w świetle dnia. Do prac lakierniczych światło powinno mieć wskaźnik CRI > 90.