Nowoczesne piekarniki parowe

Gotowanie na parze jest jedną z najstarszych metod przyrządzania potraw. Najpierw gotowano w ten sposób w naczyniu umieszczanym we wrzątku, potem w szybkowarze, a następnie w parowarze i specjalnym urządzeniu do gotowania na parze. Dziś na parze gotować możemy w nowoczesnych piekarnikach parowych.

Przyrządzanie potraw na parze jest nie tylko zdrowe, ale stało się również modne. Wśród urządzeń wykorzystujących parę wodną znajdziemy zarówno takie, które zostały stworzone specjalnie z myślą o tym sposobie obróbki termicznej, jak i sprzęty, w których para jest opcjonalnym, dodatkowym rozwiązaniem. Piekarniki parowe to wyjątkowe modele, które poza klasycznymi formami obróbki termicznej wykorzystują przy pieczeniu także parę wodną. W zależności od konstrukcji urządzenia pod wpływem nagrzania wody i odpowiedniego ciśnienia wytworzonego przez komorę piekarnika para dokonuje obróbki termicznej lub wspomaga ją.

Siemens HS658GXS1; Bosch CSG656BS2; Amica ED47638BA+ X-Type OpenUp

Gotowanie na parze jest zdrowe

Gotowanie na parze od lat wykorzystywane jest w gastronomii profesjonalnej i coraz częściej pojawia się także w naszych domach. Gotując na parze, nie trzeba nawet podlewać pieczeni, np. tłuszczem czy wodą, ponieważ para unosi się w krążącym w komorze powietrzu. Plusem tego typu urządzeń jest też możliwość połączenia tradycyjnego pieczenia z gotowaniem na parze. Urządzenia parowe dają wiele ciekawych możliwości kulinarnych, m.in. przygotowywania potraw metodą sous-vide.

Wykorzystywana podczas obróbki potrawy para przyczynia się do zachowania wartości odżywczych w produktach. Zachowane zostają cenne minerały, witaminy i składniki odżywcze. To jedna z głównych zalet pary. Dodatkowo wpływa ona na walory smakowe przygotowywanych potraw. Mięso jest soczyste, nie rozpada się tak, jak w wypadku gotowania w wodzie. Również przygotowywane w ten sposób owoce i warzywa zachowują nawet o ponad 30 proc. więcej witaminy C niż klasycznie gotowane w wodzie.

Dodatkową zaletą obróbki termicznej w sposób parowy jest zachowanie koloru produktu. W wypadku gotowania brokułów czy brukselki w wodzie po wyciągnięciu stają się one blado zielone, a czasem nawet żółte. Przygotowując te warzywa na parze, mamy pewność że ich kolor będzie praktycznie taki sam, jak przed ugotowaniem. Podobnie ma się sprawa z kalafiorem. W wodzie warzywo traci kolor, co można zauważyć chociażby po barwie wody. W wypadku gotowania tego warzywa na parze będzie on idealnie jasny, bez zażółceń i przebarwień, prawie jak świeży, przyniesiony z ogródka.

Miele DG 7440; Samsung NQ50T9939BD; Siemens CS656GBS2

Urządzenia dostępne są zarówno w wersji o wysokości 60 cm, jak i kompaktowej o wysokości 45 cm, które można z powodzeniem uzupełnić o dodatkowe akcesorium, np. w postaci szuflady grzewczej. (Fot. Samsung)

Typy piekarników parowych

Piekarniki parowe od lat wykorzystywane są w gastronomii profesjonalnej i coraz częściej pojawiają się także w domowych kuchniach. Urządzenia odznaczają się kilkoma szczególnymi cechami uchodzącymi za ich zalety. Jedną z najważniejszych jest to, że pieczenie i gotowanie na parze zachowuje większość wartości odżywczych oraz witamin. Plusem tych urządzeń jest też możliwość połączenia tradycyjnego pieczenia z gotowaniem na parze. Warto pamiętać, że wyróżniamy dwie grupy piekarników – z wykorzystaniem parowania statycznego oraz coraz częściej dostępne i o wiele efektywniejsze modele z generatorem pary. Piekarniki do zabudowy z programem parowym, ale pozbawione generatora pary wykorzystują fizyczne procesy parowania wody w wysokiej temperaturze przy pomocy zbiorników lub ustawionych wewnątrz pojemników. Może być też dostępna specjalna niecka u podstawy komory piekarnika, którą należy wypełnić wodą. Zbiorniki parowe w piekarnikach różnią się pojemnością, zależną od marki i modelu urządzenia Zarówno w urządzeniach z generatorem pary, jak i bez niego, pod wpływem temperatury woda zostaje zmieniona w parę, która rozprowadzana jest po całej komorze. Różnicą jest jedynie w pierwszym wypadku obieg grawitacyjny, w drugim wymuszony.

Amica ED57475X Studio Steam; Miele DG 2740; Bosch HSG636XS6

Wymiary i pojemność urządzenia

Wybierając piekarnik parowy, powinniśmy zwrócić uwagę na takie parametry jak np. wymiary zabudowy, pojemność użytkowa komory czy klasa efektywności energetycznej.

Wymiary piekarnika to bardzo istotny parametr. Często dochodzi w tym obszarze do pomyłek. Pamiętajmy, że mamy do czynienia z wymiarami części widocznej oraz otworem do zabudowy. Na rynku mamy trzy podstawowe rozmiary urządzeń: tradycyjne o wysokości i szerokości równej 60 cm, kompaktowe o wysokości zmniejszonej do 45 cm (szerokość pozostaje bez zmian, mimo że na rynku są także modele o mniejszej głębokości), a także poszerzone, których szerokość wynosi nawet 90 cm. Pozostałe wymiary mogą również ulec zmniejszeniu, ponieważ piekarniki poszerzone występują w wersji standardowej (wysokość równa 60 cm), a także kompaktowej (szerokość 90 cm, a wysokość średnio 45 – 50 cm).

Nieodłącznym parametrem związanym z wymiarem urządzenia jest jego pojemność użytkowa. Klienci stawiają mimo wszystko na wielkość komory grzania, dlatego warto przyjrzeć się jej bliżej. W modelach standardowych (60 cm) pojemność wynosi ok. 70 l. Konstrukcje kompaktowe z kolei (jak sama nazwa wskazuje) mają mniejszą komorę grzania. Jej pojemność oscyluje między 25 a 40 l.

Modele parowe wyposażane są w specjalne zbiorniki na wodę, która jest wykorzystywana przez generator pary podczas obróbki termicznej żywności umieszczonej w komorze urządzenia.

Energooszczędność piekarników parowych

Jednym z ważniejszych parametrów piekarnika jest jego efektywność energetyczna. Jedne modele (ze względu na rodzaj wykorzystywanych komponentów, pojemność komory, różnorodność funkcji itd.) mogą pracować oszczędniej, inne – mniej oszczędnie. W porównaniu sprzętów i określeniu, który z nich jest bardziej ekonomiczny podczas użytkowania, może pomóc etykieta efektywności energetycznej. Jest ona umieszczana na opakowaniu lub dołączana do dokumentacji produktu i stanowi cenną wskazówkę związaną z podstawowymi parametrami oraz cechami urządzeń AGD. Na etykietach efektywności energetycznej piekarników znajdziemy pojemność użytkową komory (w litrach) oraz zużycie energii elektrycznej wyrażone w kWh/cykl (w zaokrągleniu do dwóch miejsc po przecinku). Jest to wartość obliczana na podstawie obowiązujących norm technicznych przypadająca na jeden cykl pieczenia w trybie tradycyjnym oraz, jeżeli jest dostępny, z użyciem wentylatora (z włączonym termoobiegiem).

Samsung NV75T9979CD; Bosch HSG636BB1; Amica ED57369BA+ X-Type Steam

Czyszczenie z wykorzystaniem pary

Czyszczenie piekarnika nie należy do łatwych czynności, niemniej wykonywane systematycznie nie tylko sprzyja prawidłowemu działaniu sprzętu, ale także odpowiedniemu smakowi i aromatowi przygotowywanych w nim potraw. Producenci jednak ułatwiają nam ten obowiązek ciekawymi rozwiązaniami funkcjonalnymi. Mowa przede wszystkim o zastosowaniu na urządzeniu powłok minimalizujących odciski palców. W komorze natomiast pokrywa się wnętrza specjalnymi emaliami lub powłokami, które powodują, że resztki jedzenia nie przyklejają się tak łatwo do ścianek urządzenia. Czyszczenie modeli parowych przebiega nieco inaczej niż tradycyjnych. Jednym z najważniejszych „zabiegów” wykonywanych w celu przedłużenia trwałości komponentów urządzenia jest odkamienianie generatora pary. Jest ono niezbędne w większości sprzętów wykorzystujących wodę i polega na usunięciu osadu wapiennego z elementów wodnych, w tym generatora pary. W zależności od producenta sugeruje się wykonać specjalny roztwór z dodatkiem octu i wlać go do zbiornika z wodą. Oprócz roztworu octowego, sugerowanego przez producentów, można także użyć środków odkamieniających w płynie lub tabletce (po uprzednim rozpuszczeniu). Wiele modeli informuje dźwiękowo lub wizualnie (za pomocą informacji tekstowej) o konieczności wykonania odkamieniania.