Okapy szafkowe, bez względu na pracę w trybie pochłaniacza czy wyciągu, wyposażone są w specjalne aluminiowe filtry, których zadaniem jest pochłanianie oparów tłuszczu. (Fot. ASKO)

Oświetlenie jako dodatkowe źródło światła w kuchni

Oświetlenie w okapie pełni rozmaite funkcje. Nierzadko wieczorami staje się jedynym źródłem światła w kuchni, czyniąc ją przytulną i elegancką. W praktyce ma ono służyć oświetleniu płyty grzewczej lub kuchenki. Zwłaszcza okapy szafkowe, które stanowią element zabudowy kuchennej i znajdują się w ciągu górnych szafek kuchennych, spełniają to zadanie idealnie. Górna zabudowa sprawia, że dostęp światła, zarówno dziennego, jak i sufitowego, jest utrudniony. Do tego stoimy do kuchenki przodem, zasłaniając górne oświetlenie. Wyposażenie okapu w lampy LED lub inne staje się wtedy praktycznym walorem, bez którego przygotowywanie potraw byłoby znacznie trudniejsze. Oświetlenie w nowoczesnych okapach jest energooszczędne i zapewnia dobre doświetlenie strefy roboczej w kuchni. O ile do niedawna najważniejszym parametrem była moc żarówki, o tyle obecnie, w wypadku LED-ów, istotna jest także temperatura barwowa. W praktyce w zależności od wielkości tego parametru uzyskujemy światło „zimne” lub „ciepłe”. To „ciepłe” sprzyja wypoczynkowi, relaksowi czy spożywaniu posiłków, „zimne” z kolei zalecane jest do aktywności i pracy. Barwa światła emitowanego przez okap powinna być też dopasowana do pozostałych elementów oświetleniowych stosowanych w kuchennym wnętrzu.

ASKO CBB761SC; BOSCH DHL585B; AMICA OMP6557BG

Różnica między mocą a wydajnością

Moc i wydajność okapu to parametry, które uważa się za nierozłączne. Tymczasem wcale nie są one od siebie wprost zależne. Doskonale widać to w wypadku wysokiej klasy okapów, gdzie stosunkowo mała moc silnika przekłada się na znaczną wydajność w stosunku do modeli konkurencji. Mamy bowiem wtedy do czynienia ze skutecznością, a więc swego rodzaju „jakością” (sprawnością) okapu. Wpływ na ten stan rzeczy ma wiele elementów, poczynając od klasy silników, konstrukcji wentylatora czy budowy samego okapu. I ten parametr objęła w części m.in. nowa etykieta efektywności energetycznej dla okapów. Niezależnie od rozważań nad sprawnością okapu warto pamiętać, że odpowiedni dobór wydajności okapu (a nie jego mocy!) jest podstawowym warunkiem dobrze zaprojektowanej kuchni. Wydajność urządzenia podaje się w metrach sześciennych na godzinę (m3/h). Parametr ten oznacza ilość powietrza, jaką okap może przefiltrować (wymienić) w danym pomieszczeniu w ciągu godziny. W zastosowaniach domowych odpowiednio dobrany okap o największej efektywności powinien w ciągu godziny przefiltrować powietrze w pomieszczeniu od sześciu do dziesięciu razy. Za minimalną granicę skuteczności urządzenia uważa się sześciokrotność, aczkolwiek jest to tylko założenie teoretyczne. W praktyce przesuwanie się poniżej tej granicy nigdy nie powinno mieć miejsca ze względów czysto fizycznych. Uwaga! Wydajność okapu jest wprost proporcjonalna do konstrukcji kanału wentylacyjnego, jego długości, średnicy wylotu oraz zastosowanych złączek czy reduktorów. Elementy te wraz z podaną normą pomiaru wydajności okapu muszą każdorazowo być brane pod uwagę i należy ich bezwzględnie przestrzegać. Straty w wydajności okapu przy niewłaściwym projekcie zabudowy kuchennej mogą w pewnych sytuacjach dochodzić nawet do 50 proc.

Specjalna wysuwana listwa w modelach szafkowych to częste wyposażenie, które w zależności od położenia uruchamia lub wyłącza okap.

Rozmaite rodzaje sterowania

Tak jak w przypadku każdego urządzenia kuchennego, tak również w przypadku okapu ważne są sposób jego obsługi i możliwości sterowania. Wiele modeli wyposażonych jest w klasyczne sterowanie za pomocą przycisków mechanicznych, a także ergonomicznych pokręteł. Nierzadko występują też panele dotykowe z czytelną ikonografiką i podświetlanymi polami wyboru. Wiele modeli obsługiwanych jest również za pomocą pilota zdalnego sterowania. Pilot działa na zasadzie przekazywania fal podczerwieni, rzadziej fal radiowych, i łączy się w ten sposób z okapem. Pozwala sterować urządzeniem w odległości od kilku do kilkunastu metrów. Jeśli okap ma możliwość obsługi za pomocą pilota, wówczas jest on często dodawany jako element wyposażenia. Coraz częściej znajdziemy również modele sterowane gestami. Okap sterowany w ten sposób wykorzystuje czujnik ruchu, który umożliwia bezdotykową kontrolę ustawień parametrów i trybów pracy urządzenia. Rozwiązuje to problemy związane z obsługą okapów, do których dostęp jest często utrudniony. Sterowanie gestami ułatwia utrzymanie tego typu modeli w czystości. Parametry okapu możemy bez trudu zmienić nawet wtedy, kiedy mamy brudne ręce. Na rynku nie brakuje również modeli obsługiwanych z wykorzystaniem aplikacji mobilnej, a także takich, które komunikują się z płytą grzewczą i włączają dokładnie w tym czasie, kiedy zachodzi taka potrzeba.

GORENJE BHP643ORAB; MPM MPM-61-OW-65

Nowoczesna komunikacja płyty i okapu

Wielu producentów płyt grzejnych widzi potrzebę współpracy okapu z płytą i wprowadza do oferty kolejne modele, które są ze sobą kompatybilne. To samo dotyczy producentów płyt, którzy działają analogicznie. Podczas wyboru urządzeń warto zwrócić uwagę na tę szczególną cechę. Odpowiednie oznaczenia znajdziemy na sprzęcie oraz samych opakowaniach zewnętrznych. Producenci dbają o umieszczanie tych oznaczeń, ponieważ klienci szukają urządzeń, które łatwo można ze sobą parować funkcjonalnie.

Ważnym czynnikiem wpływającym na możliwość integracji okapu szafkowego z płytą jest ten sam producent obu sprzętów. Urządzenia są wyposażone w te same rozwiązania, dzięki którym proces parowania przebiega wręcz automatycznie. Jeśli wyposażamy kuchnię od nowa lub też wykonujemy remont i wymieniamy sprzęt, już na tym etapie próbujmy wybierać urządzenia tego samego producenta. Nie dosyć, że będziemy mogli je zintegrować, to mamy pewność, że będą współgrały ze sobą stylistycznie. Jeśli jednak wymieniamy lub dokupujemy tylko płytę lub tylko okap, sprawdźmy, które z nowych urządzeń będą pasowały do tego, które mamy w kuchni.

Fot. Miele

Komfort użytkowania zintegrowanych sprzętów

Połączenie okapu i płyty ma służyć użytkownikowi. To jego podstawowe zadanie. Integracja poprawia komfort użytkowania, które nierzadko odbywa się bez naszej ingerencji. Jednym z takich udogodnień jest automatyczne włączenie okapu, kiedy rozpoczynamy gotowanie. Okap uruchamia się, włącza oświetlenie i rozpoczyna usuwanie oparów z przygotowywanych potraw. Co więcej, sprzęt zacznie pracować w takim trybie, jaki jest wymagany przy ustawieniach płyty. Urządzenie wyłączy się w odpowiednim czasie po tym, gdy przestaniemy gotować. Dzięki opóźnionemu wyłączeniu mamy pewność, że opary i zanieczyszczenia z kuchni zostaną usunięte.

Kolejnym udogodnieniem jest sama obsługa okapu. Przy integracji obu sprzętów sterujemy nimi z poziomu płyty. Podczas gotowania często mamy brudne ręce, więc takie rozwiązanie wydaje się bardzo praktyczne. Na płycie możemy zmienić moc i tryb pracy okapu, wyłączyć oświetlenie czy włączyć inne funkcje, których w tym momencie potrzebujemy. Sterowanie urządzeniami tylko za pomocą jednego z nich oszczędza również czas, który musielibyśmy przeznaczyć na czyszczenie. Jeśli nie dotykamy okapu, nie pozostawiamy na nim śladów palców, zatem nie wymaga czyszczenia po każdym gotowaniu.

Fot. Ciarko Design

Jak prawidłowo czyścić okap

Efektywną pracę okapu pomaga zapewnić jego systematyczne czyszczenie i konserwacja. Przekonanie, że nie trzeba czyścić okapu, jest złudne, ponieważ szczególnie w pomieszczeniu cząsteczki tłuszczów i oparów osiadają nie tylko na filtrach, ale również na panelu sterowania oraz obudowie okapu. Stal nierdzewna, powierzchnia lakierowana oraz aluminium i tworzywo sztuczne – tego typu powierzchnie najczęściej mają obudowa okapu wraz z korpusem. Elementy te myje się dosyć łatwo, ponieważ wystarczy nanieść cienką warstwę odpowiedniego środka i delikatną ściereczką rozprowadzić go po całej powierzchni. Kolistymi ruchami należy wmasować specyfik w elementy, tak by domyć wszelkie zabrudzenia. Jeśli zabrudzenie lub plama są trudne do usunięcia, należy docisnąć ściereczkę lub po prostu zastosować specjalny rozpuszczalnik do plam z tłuszczów lub trudno zmywalnych zabrudzeń. Okapy szafkowe mają często szklane panele, które nadają urządzeniu elegancki wygląd. Wykończenia te można myć delikatnym detergentem, jednak mogą pojawić się smugi. By je usunąć, warto zastosować płyn do szyb, który doda elementom połysku. Myjąc panel sterowania, należy zachować dużą ostrożność, ponieważ woda, która mogła dostać się pod panel (np. przez szczeliny przy otworach przycisków), mogłaby uszkodzić urządzenie. Dlatego też nie zaleca się mycia panelu gąbką nasączoną wodą.