Nożyce do kabli Cu i AI z podwójnym ostrzem Knipex 95 17 200. (Fot. Knipex)

Samonastawne szczypce do ściągania izolacji

Służą do obróbki przewodów jedno-, wielo- i cienkożyłowych z izolacją z tworzywa sztucznego lub gumy. Samoczynnie dopasowują się do różnych przekrojów przewodu, nie powodując dzięki temu uszkodzenia żyły. Regulacja głębokości cięcia jest dobierana w zależności od rodzaju izolacji. Obcinak może ciąć druty miedziane i aluminiowe wielożyłowe o przekroju zazwyczaj do 10 mm² lub jednożyłowe o przekroju do 6 mm². Mogą mieć wymienne ostrza i szczęki zaciskowe z tworzywa sztucznego.

TROTEC BE20; STALCO Perfect S-66011

Parametry ściągaczy izolacji

Wybierając narzędzie do ściągania izolacji, warto poznać jego parametry. Najczęściej podaje się:

• rodzaj materiału odizolowanej żyły do cięcia,
• rozmiar przewodu w skali AWG,
• zakres przekroju przewodu w mm2,
• zakres długości ściąganej izolacji,
• materiał izolacji,
• materiał krawędzi tnących,
• wymiary.

Szczypce do różnych prac

W pracach z cieńszymi przewodami przydatne będą szczypce do ich cięcia, gięcia czy przytrzymywania. Ich oferta jest bardzo duża. Szczypce składają się z głowicy ze szczękami i krawędziami tnącymi oraz rękojeści, między którymi znajduje się sprężyna zwrotna. Kształt głowicy, krawędzi tnących i sposób połączenia szczęk decydują o rodzaju prac, jakie można nimi wykonywać. Elektrykom i elektronikom najczęściej są potrzebne szczypce tnące z głowicami owalnymi, ostrołukowymi, wydłużonymi. Kształt ostrzy może zapewniać cięcie czołowe, kątowe, skośne i środkowe.

Szczęki szczypiec mogą być łączone ze sobą nakładkowo, z podcięciem lub być wsuwane. Do połączeń szczęk są stosowane wkręty lub nity. Precyzyjny mechanizm połączenia szczęk minimalizuje tarcie i decyduje o dokładności ustawienia ostrzy względem siebie. Od proporcji między wymiarami głowicy a długością rękojeści zależy wielkość momentu tnącego. Dzięki sprężynie można szczypce łatwo utrzymać w dłoni. Stosowane są różne sprężyny: śrubowe, płaskie i wymienne. Zastosowany materiał, rodzaj obróbki cieplnej, dokładność wykonania krawędzi tnących i ich zbieżność decydują o łatwości i precyzji oraz liczbie cykli cięcia. Narzędzia mogą być polerowane, czernione, chromowane, aby zabezpieczyć je przed korozją. Wszystkie te czynniki wpływają na cenę narzędzia. Im większa jest przewidywana liczba możliwych do wykonania cykli cięcia, tym narzędzie jest droższe.

Popularne są też szczypce do przytrzymywania podzespołów i przewodów w trudno dostępnych miejscach. Ich szczęki są wydłużone, płaskie, półokrągłe (tzw. telefoniczne) lub okrągłe.

STALCO Perfect S-67040

Szczypce do cięcia – materiały

Narzędzia używane przez elektroników i elektryków służą najczęściej do cięcia przewodów miedzianych (Cu), miedziano-niklowych (CuNi), ze stali miękkiej (30 HRC) i twardej (50 HRC) oraz tworzyw, np. włókien kevlarowych, światłowodów. Szczypce o twardości 53–56 HRC są zalecane do cięcia drutów miękkich (Cu, Cu-Ni) i o średniej twardości, a o twardości 60–64 HRC do materiałów twardych oraz bardzo twardych (drut fortepianowy, tzw. piano). W tej kategorii w szczególności należy zwrócić uwagę na tak zwane obcinaki zapadkowe, które wyposażone są w grzechotkę, umożliwiającą cięcie przewodów o znacznych średnicach, nawet do 100 mm. Dodatkowo bardzo ważne jest, aby narzędzie nie ściskało, a precyzyjnie cięło kabel bez uszkadzania jego struktury.

WERA Kraftform VDE 1060 (05051575001)

Nożyce do cięcia drutów

Do cięcia przewodów splatanych o niewielkich średnicach lub z cienkiego drutu mogą służyć nożyce. Niektóre z tych narzędzi mają uchwyt do mocowania, który pozwala przypiąć je do pasa narzędziowego i zabezpiecza przed spadnięciem podczas prac na wysokości. Dodatkowo część z nich ma w rękojeści wycięcia, które pozwalają zaciskać końcówki kabli.

PROLINE 10510

Szczypce do zaciskania konektorów

Produkowane są zaciskacze do różnych rodzajów konektorów. Mogą być sprzedawane w zestawach z asortymentem konektorów dla elektryków samochodowych, do elektrycznego sprzętu domowego lub elektrotechniki ogólnej. W specyfikacji może być określony rodzaj konektorów np. RJ45, R11, RJ12, do których przeznaczone są szczęki. Są także zestawy, w którym szczęki można wymieniać, dzięki czemu można mocować np. 6 rodzajów konektorów. Dodatkowo mogą być sprzedawane w zestawach z asortymentem konektorów dla elektryków samochodowych, do elektrycznego sprzętu domowego lub elektrotechniki ogólnej.

KNIPEX 97 90 13

Ergonomia – komfort pracy

Kształt rękojeści i jej pokrycie mają duże znaczenie dla komfortu pracy przy wielokrotnym wykonywaniu tej samej czynności. Ciągły nacisk rękojeści na dłoń może być przyczyną zmęczenia, a nawet uszkodzenia nerwu środkowego dłoni. Producenci szczypiec stosują różne pokrycia rękojeści zmniejszające te niekorzystne zjawiska. W najtańszych są stosowane pokrycia z tworzywa PCW, do najlepszych opracowano specjalny kształt rękojeści i materiały je pokrywające, uwzględniając rodzaj prac. Rękojeści najlepszych narzędzi są tak ukształtowane, aby kciuk i palce ułożyły się w prawidłowej pozycji na rękojeści. Pokrycie rękojeści gąbczastym tworzywem dodatkowo zwiększa powierzchnię styku dłoni z rękojeścią, zmniejszając nacisk jednostkowy. Odpowiednia konstrukcja szczypiec może zmniejszyć wysiłek dłoni o 20 proc. Pokrycie rękojeści może być jednolite lub składać się z dwóch materiałów antypoślizgowych, stykających się z palcami i dłonią.