Krajalnica z dobrej jakości nożem pozwoli na przygotowanie równych plastrów. (Fot. Zelmer)

Budowa krajalnicy

Każda krajalnica składa się z kilku podstawowych elementów, są to oczywiście ostrze, taca podawcza, taca odbiorcza, prowadnica, podstawa i dociskacz. Umieszczona na tacy podawczej żywność jest cięta na plastry przez obracające się z dużą szybkością ostrze. Do jej przytrzymywania służy popychacz. Zapewnia on przede wszystkim bezpieczeństwo i brak bezpośredniego kontaktu z obracającymi się ostrymi elementami. Krajalnica może być wykonana ze stali nierdzewnej lub tworzywa sztucznego. Urządzenia ze stali s ą przede wszystkim bardzo trwałe i odporne na eksploatację. Wyróżniają się także surową stylistyką, która pasuje do nowoczesnych kuchni. Jednak jeśli krajalnica ma być używana dosyć często, warto zwrócić uwagę na modele z obudową z tworzywa sztucznego. Dobrej jakości materiały również są wytrzymałe. Urządzenie t akie jest również lżejsze. Jednak największą zaletą jest z pewnością różnorodność stylistyczna. Urządzenia z tworzywa są dostępne w różnych wersjach kolorystycznych i odmiennych kształtach, dzięki czemu pod względem wzorniczym jest je łatwiej dopasować do otoczenia kuchennego.

ZELMER ZFS0919; CONCEPT KP3531

Parametry krajalnicy

Podobnie jak w wypadku innego sprzętu AGD, tak i wybierając krajalnicę, powinniśmy zwrócić uwagę na kilka ważnych parametrów. Jednym z nich jest, oczywiście, moc silnika elektrycznego. Wbrew pozorom nie musi być duża i już ok. 150 W jest wystarczające do zastosowań domowych. Na rynku znajdziemy, co prawda, modele o mocy np. 200 W, w praktyce jednak nawet mniejsza moc będzie wystarczająca, o ile nóż krajalnicy jest ostry.

Kolejnym z istotnych parametrów jest zakres regulacji krojenia. Większość urządzeń jest wyposażona w płynną regulację przy pomocy specjalnego pokrętła. Z łatwością dopasujemy grubość kromki czy plastrów do własnych upodobań. Typowa wartość to grubość od 0 do 15 mm, co będzie wystarczające dla większości użytkowników, choć na rynku znajdziemy także sprzęt oferujący większe możliwości, np. plastry o grubości aż do 23 mm. Może to być przydatne przy krojeniu grubszych kawałków, np. mięsa na steki. Jeśli chcemy za każdym razem uzyskiwać równe plastry, dobrze wyposażyć się w krajalnicę z dużym zakresem regulacji grubości krojenia.

Ważnym parametrem jest średnica ostrza. Typową wartością jest 170 mm, odpowiednia do większości zastosowań. Jeśli jednak mamy duże wymagania i np. zdarza nam się ciąć duże kawałki mięsa, to dostępne są modele z tarczami o większej średnicy, np. 190 mm. Znaczenie mają także parametry użytkowe. Większość urządzeń elektrycznych jest obecnie wyposażonych w zabezpieczenie przed przegrzaniem. Kupując sprzęt, powinniśmy zwrócić uwagę, jak długo może pracować nieprzerwanie (mogą to być np. 3 min), a także jak długo powinna trwać przerwa w użytkowaniu (np. 10 min). To, jaką krajalnicę wybrać pod tym względem, zależy od intensywności użytkowania. Jeśli wartości te nie odpowiadają naszym wymaganiom, należy poszukać wydajniejszego urządzenia. Domowe krajalnice to nie urządzenia profesjonalne, więc nie są przystosowane do pracy ciągłej.

ELDOM KR100 Snis; ADLER AD 4703

Eksploatacja krajalnic

Tarcza tnąca krajalnicy wykonana jest najczęściej ze stali szlachetnej. Powinna być stabilnie zamontowana i jednocześnie łatwo dostępna dla użytkownika. Zazwyczaj jest mocowana przy pomocy pokrętła, którego obsługa często jest beznarzędziowa lub można je odkręcić przy pomocy np. monety. Dla prawidłowej pracy krajalnicy ważna jest ostrość noża. Dobrej jakości noże do krajalnic mogą być ostrzone, co powinno być opisane w instrukcji obsługi. W wypadku dużego zużycia nóż należy po prostu wymienić na nowy, przeznaczony do konkretnego modelu krajalnicy. W zestawie mogą znajdować się dwie tarcze o różnym typie ostrzy – zębata lepiej radzi sobie z pieczywem, a gładka z serami, wędlinami i warzywami.

Niektóre krajalnice wyposażone są w dwa tryby działania – pierwszy i drugi bieg. Różnią się one szybkością obrotową ostrza tnącego. Dzięki temu można ją dopasować do ciętej żywności.

GOTIE GSM-160C; ZELMER ZFS0917

Bezpieczne cięcie

Do najważniejszych aspektów korzystania z każdej krajalnicy należy, oczywiście, bezpieczeństwo użytkowania. Obracająca się tarcza tnąca jest niebezpieczna, dlatego podczas korzystania ze sprzętu należy zachować ostrożność, w tym celu stosuje się właśnie dołączony do zestawu popychacz. Ważne, żeby dany model miał zabezpieczenie przed przypadkowym uruchomieniem i wysunięciem wózka. Atutem są nóżki zapobiegające ślizganiu po blacie, co w wypadku takiego urządzenia jest niezwykle istotne ze względu na bezpieczeństwo użytkowania. Niektóre modele zamiast nóżek wyposażone są w przyssawki, które bardzo dobrze przylegają szczególnie do blatów, np. z kamienia, i zapewniają jeszcze stabilniejszą pozycję. Urządzenie powinno być użytkowane jedynie na płaskiej powierzchni. Po zakończeniu pracy pokrętło regulacji grubości powinno być ustawione w pozycji 0 mm, która chroni przed przypadkowym dotknięciem ostrza. Producenci nie zapominają również o łatwym przechowywaniu. Niektóre krajalnice można złożyć, zajmują wtedy mniej miejsca i mieszczą się np. w większej szufladzie. Modele takie sprawdzą się zwłaszcza w niewielkich kuchniach, gdzie każda ilość przestrzeni na kuchennym blacie jest na wagę złota.

MPM MKR-03

Czyszczenie krajalnic

Utrzymanie higieny jest niezwykle ważne w każdym sprzęcie domowym mającym kontakt z żywnością, dotyczy to także krajalnic. Do czyszczenia warto przystąpić od razu po użyciu sprzętu, gdyż świeże zabrudzenia można łatwiej usunąć. Przed rozpoczęciem czyszczenia urządzenie koniecznie należy odłączyć od sieci elektrycznej. Dokładny sposób czyszczenia opisuje instrukcja obsługi dołączona do zestawu. Najczęściej korpus urządzenia czyścimy wilgotną ściereczką. Nóż można zdemontować i wraz z popychaczem umyć go w ciepłej wodzie z dodatkiem płynu do mycia naczyń, z zachowaniem ostrożności. Oczywiście, po umyciu wszystkie elementy należy wytrzeć do sucha, pozostała woda byłaby bowiem idealnym środowiskiem do rozwoju bakterii oraz mogłaby powodować korozję. Elementy krajalnicy można myć w zmywarce tylko pod warunkiem, że producent dopuszcza taką możliwość. Informacja o tym znajduje się w instrukcji obsługi.