Niebezpieczne pyły

Definicje związane z oceną narażania zawodowego na pyły podają normy: Atmosfera miejsca pracy – Określenie składu ziarnowego dla pomiaru cząstek zawieszonych w powietrzu PN-EN 481:1998 i Jakość powietrza – Definicje frakcji pyłu stosowane przy pobieraniu próbek do oceny zagrożenia zdrowia PN-ISO 7708:2001. Zgodnie z wyżej wymienionymi normami rozróżniamy następujące kategorie pyłów:

pył całkowity - wszystkie cząstki zawarte w określonej objętości powietrza

pył wdychalny - przynajmniej część może być wdychana przez nos oraz usta

pył przedtchawiczny - część masy wdychanego pyłu nie dociera poza krtań

pył tchawiczny - część masy wdychanego pyłu dociera za krtań

pył tchawiczno-oskrzelowy - pył dociera za krtań, lecz nie dociera do bezrzęskowej części dróg oddechowych

pył respirabilny - przynajmniej część pyłu dociera do płuc i pęcherzyków płucnych

Odkurzacze przemysłowe DWV902L i DWV902M

Odkurzacze przemysłowe DWV902L lub DWV902M DeWalt o pojemności 38 l poradzą sobie z najdrobniejszym pyłem cementowym lub drewnianym. Zastosowany automatyczny system czyszczenia fi ltra, włączany co 30 sekund, zapewnia wydajność i stałą moc ssania. Odkurzacze spełniają wymogi klasy czystości L lub M określone przez Unię Europejską. Niewielka konstrukcja o masie 15 kg i wysokości niecałych 70 cm umożliwia swobodną pracę i przechowywanie urządzenia. Standardowe wyposażenie obejmuje wąż ssący (4,6 m × 32 mm), adapter AirLock (35 mm) oraz papierowy worek na pył.

Oznaczenia substancji niebezpiecznych

R 10 – palna
R 11 – łatwopalna
R 20 – szkodliwa dla zdrowia przy wdychaniu
R 21 – szkodliwa dla zdrowia przy kontakcie ze skórą
R 22 – szkodliwa dla zdrowia
R 23 – trująca przy wdychaniu
R 24 – trująca przy kontakcie ze skórą
R 25 – trująca przy połknięciu
R 26 – bardzo trująca przy wdychaniu
R 27 – bardzo trująca przy kontakcie ze skórą
R 28 – bardzo trująca przy połknięciu
R 33 – niebezpieczeństwo skumulowanego oddziaływania
R 34 – powoduje poparzenia chemiczne
R 35 – powoduje ciężkie poparzenia chemiczne
R 36 – podrażnia oczy
R 37 – podrażnia drogi oddechowe
R 38 – podrażnia skórę
R 39 – poważne niebezpieczeństwo nieodwracalnych szkód dla organizmu
R 40 – możliwe nieodwracalne szkody dla organizmu
R 42 – możliwe uczulenie po wdychaniu
R 43 – możliwe uczulenie po kontakcie ze skórą
R 45 – rakotwórcza
R 46 – może powodować trwałe szkody dla organizmu
R 49 – rakotwórcza przy wdychaniu
R 61 – może szkodzić rozwojowi płodu
R 68 – możliwy nieodwracalny uszczerbek na zdrowiu

Klasyfikacja pyłów

Pył stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia każdego użytkownika elektronarzędzi. Niestety, przez wiele lat zagrożenia te były bagatelizowane, często z powodu nieznajomości norm i niewiedzy z tego zakresu. Na szczęście dziś jest to uregulowane restrykcyjnymi przepisami o bezpieczeństwie i higienie pracy, a renomowani producenci sprzętu prowadzą wiele działań szkoleniowych, mających na celu przekazanie rzetelnych informacji na ten temat.

Pyły klasyfikowane są według wartości MAC (z ang. maximum allowable concentration – maksymalne dopuszczalne stężenie). Wartości te oznaczają maksymalne dopuszczalne stężenie pyłu na stanowisku pracy wyrażone w mg/m³, które nie powoduje uszczerbku na zdrowiu w wypadku pracy przez ok. 8 godzin dziennie. Im mniejsza wartość MAC, tym bardziej szkodliwy jest pył. W międzynarodowej normie EN/IEC 60335-2-69 (załącznik AA) odkurzacze są podzielone na trzy klasy: L (z ang. low – niski), M (z ang. medium – średni) i H (z ang. high – wysoki), w zależności od rodzaju pyłu i jego koncentracji na stanowisku pracy. Poszczególne kraje UE określają, który rodzaj pyłu wymaga odkurzacza danej klasy. Rozróżnienie to obowiązuje dla całego systemu odsysania, nie tylko dla filtrów. To, który system będzie odpowiedni dla danego użytkownika, zależy głównie od tego, z jakimi materiałami pracuje.

L – maksymalny współczynnik przepuszczania pyłu poniżej 1 proc. Ten rodzaj zanieczyszczeń jest charakterystyczny dla branży stolarskiej i drobnych prac remontowo-budowlanych. Zalicza się tu proste i niegroźne pyły, które powstają w gospodarstwach domowych, oraz takie materiały jak piasek, żwir i ziemia.

M – maksymalny współczynnik przepuszczania pyłu poniżej 0,1 proc. Mają go bardzo groźne dla zdrowia pyły powstałe przy szlifowaniu drewna, materiałów drewnopochodnych, podkładów, wypełniaczy, betonu, gipsu, farb, lakierów. Opróżnianiem i konserwacją tego rodzaju odkurzaczy mogą zajmować się tylko odpowiednio przeszkolone osoby, wyposażone w odpowiednie środki ochrony osobistej.

H – maksymalny współczynnik przepuszczania pyłu poniżej 0,005 proc. Klasa ta przeznaczona jest do pracy w ekstremalnie trudnych warunkach, w których powstają pyły rakotwórcze oraz zawierające zarazki chorobotwórcze pochodzące z azbestu, pleśni, sztucznych włókien mineralnych, waty szklanej, kadmu, niklu i ołowiu.

W prawodawstwie europejskim wyróżnia się jeszcze jedną oddzielną kategorię pyłów – pyły palne. Zalicza się do nich materiały powstałe przy obróbce aluminium, cynku, sadzy, papieru i lakierów proszkowych. Podstawą/normą określającą zasadnicze wymagania dotyczące odsysania pyłów palnych o klasach wybuchowości ST1, ST2 i ST3 w strefie 22 jest dyrektywa ATEX 94/9/EG Parlamentu Europejskiego i Rady Europy.