Pielęgnacja jamy ustnej

Dbanie o higienę jamy ustnej jest łatwiejsze, jeśli korzystamy z odpowiednich urządzeń. Tradycyjną szczoteczkę warto zastąpić elektrycznym odpowiednikiem, a przestrzenie międzyzębowe wyczyścimy irygatorem. Sprzęt dysponuje różnymi programami pracy dopasowanymi do oczekiwanych rezultatów. (Fot. Camry)

Opcja wymiany końcówek szczoteczki czy irygatora to wygodne rozwiązanie, pozwalające na specjalistyczne zastosowanie urządzeń oraz zachowanie higieny. Urządzenia w większości zasilane są wbudowanymi akumulatorami. To wygodne rozwiązanie sprawdzające się również w podroży. Dodatkowo producenci często oferują możliwość dokupienia etui podróżnego lub jest ono częścią zestawu.

Szczoteczki rotacyjne a soniczne

Do wyboru są dwa typy urządzeń: klasyczne i soniczne. Pierwsza grupa obejmuje wszystkie te modele, które mają główkę wykonującą jedynie ruch obrotowy – początkowo tylko w jedną stronę, z czasem dołączono ruch w przeciwną stronę, tak by główka wykonywała ruch oscylacyjny, czyli w jedną i drugą stronę naprzemiennie. Efektywność poprawiło zastosowanie w części modeli ruchu pulsacyjnego, podczas którego w ciągu minuty szczotkowania główka wykonuje nawet 40 tys. ruchów przód-tył. Takie szczoteczki noszą popularną nazwę modeli 3D. Główki tych modeli wyposażone są w czujnik dotyku, który automatycznie reguluje siłę ruchu pulsacyjnego.

Druga grupa to modele soniczne, które powodują powstawanie specjalnych drgań. Urządzenia te wyposażone są w emiter fal dźwiękowych. Fale dźwiękowe rozchodzą się w płynie, dzięki czemu powstają chmury bąbelków, docierające do miejsc niedostępnych dla szczoteczki manualnej.

ZELMER ZTB1010W; CAMRY CR 2172; ADLER AD 2175

Wymienne końcówki

Szczoteczki elektryczne różnią się końcówką roboczą, czyli główką czyszczącą i włosiem. Podobnie jak w wypadku szczoteczek manualnych końcówkę trzeba systematycznie wymieniać co 2 – 3 miesiące, tak by utrzymać odpowiednią ścieralność w łosia. Dla zapominalskich zaczęto stosować specjalne barwniki – kolor włosia ma za zadanie informować użytkownika o stopniu jego starcia lub o specyfice danej końcówki, np. głowicy polerującej czy wybielającej itp. Wraz ze stosowaniem odpowiednich programów pracy w szczoteczce pozwala to na uzyskanie lepszych efektów szczotkowania. O konieczności wymiany może również informować sama szczoteczka lub przypomnienie w aplikacji na telefon.

Na rodzaj końcówki szczególną uwagę powinny zwracać osoby mające wrażliwe zęby, problemy z dziąsłami, noszące aparat ortodontyczny lub po prostu dzieci. Te ostatnie powinny mieć szczoteczki z miękkim włosiem oraz z odpowiednią wielkością główki, ważna jest także długość całej końcówki. Specjalne wymogi mają aparaty ortodontyczne, które wymagają zastosowania końcówek ze specjalnym ułożeniem włosia. Ich zadanie polega na dotarciu do trudno dostępnych miejsc i skutecznym usunięciu pozostałości jedzenia z zamków i drutów, tak by przy tym nie naruszyć konstrukcji aparatu. Końcówki ortodontyczne często nie przypominają wyglądem zwykłych szczoteczek. Może to być np. jeden wąski sztyft wyposażony w miękkie włosie, łatwo wnikający w niewielkie przestrzenie i czyszczący mostki, korony czy implanty. Ponieważ prawidłowa higiena jamy ustnej polega nie tylko na szczotkowaniu zębów, na rynku są także końcówki do czyszczenia języka.

Praktycznym i wygodnym dodatkiem jest etui podróżne do szczoteczki.

Funkcje szczoteczek

W zależności od stopnia zaawansowania urządzenia mówimy o jednym lub kilku trybach pracy. Standardowe modele mają jedną prędkość, te z wyższej półki wyposażone są w kilka opcji, pozwalających dostosować pracę szczoteczki do indywidualnych preferencji. W zależności od producenta może to być np. tryb czyszczenia, czyszczenia delikatnego, polerowania, masażu czy wybielania itp. Tryby te umożliwiają mycie właściwe lub np. błyskawiczne poprawki.

Część urządzeń ma tzw. timer, czyli zegar, pilnujący, żeby użytkownik czyścił zęby odpowiednio długo. Na ogół po upływie 2 min uruchamia się sygnał dźwiękowy. Zegar odmierza także czas na szczotkowanie poszczególnych partii uzębienia, np. po 30 sekundach dźwięk informuje użytkownika, że może przejść do kolejnej partii uzębienia, co zapewnia równomierne czyszczenie wszystkich zębów. W szczoteczkach dla dzieci spotkać można funkcję odmierzania i stopniowego wydłużania czasu mycia zębów.

ADLER AD 2176; CONCEPT ZK5000 Perfect Smile; CONCEPT ZK4021 Perfect Smile

Zastosowanie irygatorów

Higiena jamy ustanej nie powinna sprowadzać się tylko do szczotkowania zębów. Bardzo przydatnym urządzeniem jest irygator, który służy do czyszczenia przestrzeni międzyzębowych wąskim strumieniem wody pod ciśnieniem. Szczególnie polecamy go osobom noszącym aparat ortodontyczny. Zastosowanie irygatora przynosi kilka korzyści. Przede wszystkim pozwala on poprawić stan dziąseł, pomaga np. w leczeniu paradontozy. Oprócz tego skutecznie zwalcza kamień nazębny, wypłukując go spomiędzy zębów. Tym samym wolniej się on odkłada. Dodatkowo urządzenie usuwa bakterie, a więc zapobiega rozwojowi próchnicy i powoduje, że oddech jest świeższy. Irygator idealnie zastąpi np. nić dentystyczną u osób z ciasno stłoczonymi zębami. W zestawie z urządzeniem znajdują się wymienne końcówki, np. standardowa do irygacji, ortodontyczna, do czyszczenia języka, periodontyczna, a nawet do udrażniania nosa. Inne korzyści płynące z korzystania z irygatora to czyszczenie w miejscach niedostępnych dla szczoteczki czy poprawa ukrwienia dziąseł. Podczas pracy możemy kontrolować ciśnienie strumienia wody i dopasować je do stanu uzębienia. Wybierając sprzęt, powinniśmy zwrócić uwagę na czas pracy oraz pojemność zbiornika na wodę. Do czyszczenia irygatorem producenci zalecają stosowanie zwykłej, letniej wody z kranu. Regularne korzystanie z irygatora już po 14 dniach przynosi poprawę stanu dziąseł.

Dzięki możliwości wymiany końcówek za pomocą szczoteczki lub irygatora możemy w różny sposób zadbać o zęby.

Ważne parametry

Jak wspominaliśmy, irygator jest urządzeniem, które emituje strumień wody. Dlatego możliwa jest regulacja wartości ciśnienia, zazwyczaj jest to np. od 30 do 100 PSI (od 2 do 6,9 bar), dzięki czemu możemy dopasować intensywność czyszczenia do uzębienia oraz oczekiwanych efektów. Im możliwości regulacji są większe, t ym lepiej dla użytkownika. Mniejsze ciśnienie jest zalecane np. osobom z chorobami dziąseł i nadwrażliwością. W takim wypadku warto więc zwrócić uwagę, jak duża jest liczba stopni regulacji ciśnienia wody. W trakcie pracy irygator emituje impulsy, nawet 1800 w ciągu minuty.

Kolejną z ważnych cech są rozmiary. Obecnie bardzo dużą popularnością cieszą się kompaktowe irygatory podróżne. Są nieco większe niż typowa szczoteczka elektryczna, a ich zbiornik jest zintegrowany z obudową. Kompaktowe rozmiary to zaleta w czasie wyjazdów i na co dzień, ponieważ sprzęt nie zajmuje dużo miejsca w łazience. Jednak wiążą się z tym ograniczenia, a jest to przede wszystkim pojemność zbiornika na wodę, która zazwyczaj wynosi ok. 200 ml. Jeśli wolelibyśmy irygator z większym zbiornikiem, należy wybrać model stacjonarny. Wtedy pojemnik na wodę jest umieszczony w specjalnej bazie, a woda jest transportowana do irygatora przy pomocy wężyka. Na rynku bez trudu znajdziemy modele o pojemności większej niż 500 ml. Zazwyczaj baza ma również możliwość przechowywania wymiennych końcówek.

ZELMER ZTB1010B; IONPA Travel; CONCEPT ZK5000 Perfect Smile; CAMRY CR 2173

Funkcje i końcówki

Standardowy irygator dysponuje kilkoma trybami pracy. Zazwyczaj są one co najmniej trzy. Tryb standardowy jest polecany większości użytkowników. Skutecznie czyści przestrzenie międzyzębowe oraz szczeliny w aparatach ortodontycznych. Pulsacyjny tryb pracy jest rekomendowany do masażu dziąseł i poprawia ich ukrwienie. Podczas korzystania z niego ciśnienie strumienia wody zmienia się. Wyróżniamy także tryb delikatny, który charakteryzuje się niskim ciśnieniem wody. Powinny z niego korzystać osoby mające problemy z nadwrażliwością dziąseł. To jednak nie wszystko. Bardziej zaawansowane irygatory mogą mieć dodatkowe tryby, np. wybielanie, dzięki któremu uśmiech będzie wyglądał jeszcze lepiej. Kolejnym jest pielęgnacja aparatu ortodontycznego. Został opracowany specjalnie z myślą o lepszym czyszczeniu przestrzeni aparatów ortodontycznych. Wiele bakterii gromadzi się także na języku, o jego higienę również warto dbać, dlatego irygator może być wyposażony w specjalny tryb do tego przeznaczony.

Na funkcjonalność urządzenia oraz dostępność trybów pracy wpływa, oczywiście, liczba końcówek, w które sprzęt jest wyposażony. Końcówka standardowa służy do codziennego usuwania zanieczyszczeń z przestrzeni międzyzębowych. Ma wąski i zakrzywiony kształt. Podobny wygląd ma końcówka ortodontyczna, jednak dodatkowo jest wyposażona we włókna, które czyszczą okolice zamków i łuków aparatu. Kształt niewielkiej łopatki, podobnej do patyczka do lodów, ma końcówka do czyszczenia języka. Działa jak skrobak i może również czyścić policzki. Dostępna jest także końcówka ze szczoteczką do zębów. Może być użytkowana z pastą lub bez niej. Pracuje przy niskim ciśnieniu, a podczas jej użytkowania należy wykonywać delikatne ruchy niczym szczoteczką manualną. Warto dokładnie przeglądać specyfikację irygatorów. Oprócz wspominanych końcówek niektóre modele wyposażone są w bardziej specjalistyczne, np. do czyszczenia kieszonek przyzębnych i rozwidleń czy implantów oraz koron. Sposób użycia dołączonych do urządzenia końcówek jest dokładnie opisany w instrukcji obsługi. Oprócz tego producent wskazuje, jak często należy je wymieniać.