Pielęgnacja jamy ustnej

O higienę jamy ustnej należy dbać kompleksowo. Pomogą w tym nie tylko szczoteczki elektryczne, ale również irygatory. Dostępne na rynku urządzenia wyróżniają się coraz większymi możliwościami, co sprawia, że efektywniej radzą sobie z czyszczeniem zębów. (Fot. Concept)

Mnogość wymiennych końcówek czy różne tryby czyszczenia zapewniają jeszcze dokładniejsze dbanie o higienę jamy ustnej. Odpowiednie szczotkowanie pozwala usunąć bakterie, kamień oraz resztki pokarmów, które doprowadzają m.in. do powstawania próchnicy i nieprzyjemnego zapachu. Dlatego też tak ważne jest używanie szczoteczki elektrycznej, która będzie miała właściwe włosie i funkcje ułatwiające dbanie o stan zębów. Z kolei irygator doskonale uzupełni szczoteczkę i wyczyści silnym strumieniem wody ciasne przestrzenie między zębami.

Rodzaje szczoteczek elektrycznych

Do wyboru są dwa typy urządzeń: klasyczne i soniczne. Pierwsza grupa obejmuje wszystkie te modele, które mają główkę wykonującą jedynie ruch obrotowy – początkowo tylko w jedną stronę, z czasem dołączono ruch w przeciwną stronę, tak by główka wykonywała ruch oscylacyjny, czyli w jedną i drugą stronę naprzemiennie. Efektywność poprawiło zastosowanie w części modeli ruchu pulsacyjnego, podczas którego w ciągu minuty szczotkowania główka wykonuje nawet 40 tys. ruchów przód-tył. Takie szczoteczki noszą popularną nazwę modeli 3D. Główki tych modeli wyposażone są w czujnik dotyku, który automatycznie reguluje siłę ruchu pulsacyjnego.

Druga grupa to modele soniczne, które powodują powstawanie specjalnych drgań. Urządzenia te wyposażone są w emiter fal dźwiękowych. Fale dźwiękowe rozchodzą się w płynie, dzięki czemu powstają chmury bąbelków, docierające do miejsc niedostępnych dla szczoteczki manualnej.

OROMED Oro-Sonic Next Pink; CONCEPT ZK4000 Perfect Smile; ADLER AD 2175; ELDOM SD200C Sonic

Typ włosia

Dostosowanie rodzaju włosia do stanu zębów i dziąseł to podstawa prawidłowego szczotkowania, zwłaszcza szczoteczką elektryczną. Wyróżnia się włosie bardzo miękkie, miękkie, średnie i twarde. Bardzo miękkie włosie (średnica 0,0012 – 0,08 mm) stosuje się w wypadku implantów. Dla dzieci wskazane są najczęściej modele z włosiem miękkim (średnica 0,18 – 0,20 mm). Zaleca się je także w wypadku nadwrażliwości i chorób dziąseł. Najpopularniejsze są szczoteczki z włosiem o średniej twardości (średnica 0,20 – 0,25 mm), które zaleca się osobom dorosłym bez problemów z uzębieniem, ale także bez nawyków takich jak picie dużych ilości kawy, palenie oraz innych czynników mogących narzucać szczególną troskę o stan uzębienia. Szczoteczki z włosiem twardym (średnica 0,25 – 0,30 mm) przeznaczone są do stosowania w szczególnych przypadkach.

Szczoteczki sonicznie mają wymienne końcówki, których włosie może być dopasowane do różnych zastosowań. (Fot. Oromed)

Końcówki w szczoteczkach

Szczoteczki elektryczne różnią się końcówką roboczą, czyli główką czyszczącą i włosiem. Podobnie jak w wypadku szczoteczek manualnych końcówkę trzeba systematycznie wymieniać co 2 – 3 miesiące, tak by utrzymać odpowiednią ścieralność włosia. Dla zapominalskich zaczęto stosować specjalne barwniki – kolor włosia ma za zadanie informować użytkownika o stopniu jego starcia lub o specyfice danej końcówki, np. głowicy polerującej czy wybielającej itp. Wraz ze stosowaniem odpowiednich programów pracy w szczoteczce pozwala to na uzyskanie lepszych efektów szczotkowania. O konieczności wymiany może również informować sama szczoteczka lub przypomnienie w aplikacji na telefon.

Na rodzaj końcówki szczególną uwagę powinny zwracać osoby mające wrażliwe zęby, problemy z dziąsłami, noszące aparat ortodontyczny lub po prostu dzieci. Te ostatnie powinny mieć szczoteczki z miękkim włosiem oraz z odpowiednią wielkością główki, ważna jest także długość całej końcówki. Specjalne wymogi mają aparaty ortodontyczne, które wymagają zastosowania końcówek ze specjalnym ułożeniem włosia. Ich zadanie polega na dotarciu do trudno dostępnych miejsc i skutecznym usunięciu pozostałości jedzenia z zamków i drutów, tak by przy tym nie naruszyć konstrukcji aparatu. Końcówki ortodontyczne często nie przypominają wyglądem zwykłych szczoteczek. Może to być np. jeden wąski sztyft wyposażony w miękkie włosie, łatwo wnikający w niewielkie przestrzenie i czyszczący mostki, korony czy implanty. Ponieważ prawidłowa higiena jamy ustnej polega nie tylko na szczotkowaniu zębów, na rynku są także końcówki do czyszczenia języka.

4SWISS ST212 Sensitive Care; OROMED Oro-Sonic Basic Black; CONCEPT ZK4011 Perfect Smile; OROMED Oro-Sonic Kids Boy

Tryby pracy

W zależności od stopnia zaawansowania urządzenia mówimy o jednym lub kilku trybach pracy. Standardowe modele mają jedną prędkość, te z wyższej półki wyposażone są w kilka opcji, pozwalających dostosować pracę szczoteczki do indywidualnych preferencji. W zależności od producenta może to być np. tryb czyszczenia, czyszczenia delikatnego, polerowania, masażu czy wybielania itp. Tryby te umożliwiają mycie właściwe lub np. błyskawiczne poprawki.

Część urządzeń ma tzw. timer, czyli zegar, pilnujący, żeby użytkownik czyścił zęby odpowiednio długo. Na ogół po upływie 2 min uruchamia się sygnał dźwiękowy. Zegar odmierza także czas na szczotkowanie poszczególnych partii uzębienia, np. po 30 sekundach dźwięk informuje użytkownika, że może przejść do kolejnej partii uzębienia, co zapewnia równomierne czyszczenie wszystkich zębów. W szczoteczkach dla dzieci spotkać można funkcję odmierzania i stopniowego wydłużania czasu mycia zębów.

Dzięki podróżnemu etui szczoteczkę możemy wygodnie przechowywać podczas wyjazdów. (Fot. Concept)

Zasilanie szczoteczek

W szczoteczkach elektrycznych stosuje się akumulatory NiMH lub Li-Ion w bardziej zaawansowanych modelach. Te drugie odznaczają się większą wydajnością, trwałością i dłuższym czasem pracy. Większość urządzeń na zasilaniu bateryjnym pracuje przynajmniej 2 tygodnie, a niektóre nawet miesiąc. Najpopularniejsze są ładowarki indukcyjne. Coraz częściej ładowarka zamiast wtyku do gniazdka sieciowego jest wyposażona w złącze USB. Funkcję ładowarki może także spełniać etui podróżne, które można podłączyć do komputera przez złącze USB lub do gniazdka elektrycznego. Aby utrzymać pełnię mocy szczoteczki, dobrze jest przechowywać ją na bazie ładującej. Jest to jednak nic innego jak codzienne doładowywanie, w wypadku którego trudno mówić o jednorazowym ładowaniu. Wiele szczoteczek wyposażonych jest we wskaźnik poziomu naładowania.

OROMED Oro-Brush Green; OROMED Oro-Kids Blue; CONCEPT ZK0005 Perfect Smile

Dodatkowe akcesoria

Kupując szczoteczkę, można pomyśleć również o dodatkowych akcesoriach. Warto już na samym początku zaopatrzyć się w zestaw wymiennych końcówek. Oprócz tego z pewnością każdemu zdarzają się wyjazdy, więc etui podróżne jest praktycznie niezbędne. Nie tylko chroni ono szczoteczkę przed uszkodzeniem, ale również zapewnia jej higieniczne zamknięcie na czas transportu.

W jamie ustnej znajduje się wiele bakterii, a główka szczoteczki jest idealnym miejscem do ich rozwoju. Niestety, nie wszystkich pozbędziemy się, po prostu płucząc końcówkę. Dlatego coraz częściej producenci jako dodatkowe akcesorium oferują tzw. sterylizator. To niewielkie urządzenie wyposażone w lampę UV, która eliminuje 99,9 proc. bakterii. Wystarczy włożyć końcówkę szczoteczki do sterylizatora na kilka minut i po upłynięciu określonego czasu będzie ona idealnie czysta. Nie jest to niezbędne urządzenie, jednak jeśli chcemy w jak największym stopniu zadbać o higienę jamy ustnej, to warto pomyśleć o jego zakupie.

Czyszczenie zębów z aplikacją

Choć nie jest standardem, to w coraz większej liczbie szczoteczek dostępna jest łączność Bluetooth. Dzięki niej urządzenie może współpracować z aplikacją dostępną na telefony lub tablety. Rozwiązanie to ma kilka zalet. Przede wszystkim aplikacja zawiera informacje oraz porady dotyczące utrzymania higieny jamy ustnej. Oprócz tego przy jej pomocy możemy łatwo wybrać odpowiedni tryb czyszczenia, dostosowany do naszych potrzeb. Inne prezentowane w niej informacje to np. przypomnienia o konieczności wymiany końcówki myjącej czy naładowaniu akumulatora. Aplikacja może również prezentować naszą jamę ustną, co znacznie ułatwia mycie zębów. Otrzymujemy bowiem informacje, które rejony zostały umyte, a którym należy się większa uwaga.