Obsługiwane systemy surround

Amplitunery obsługują rozmaite systemy dźwięku przestrzennego. Są one opracowywane głównie przez dwie konkurencyjne firmy Dolby Laboratories i DTS Inc. Opatentowane przez nie rozwiązania na dobre zadomowiły się w sprzęcie do kina domowego.

Podstawowym systemem opracowanym przez firmę Dolby Laboratories jest Dolby Digital. Jego następcą jest system Dolby Digital Plus, k tóry w ykorzystuje kodowanie w formacie E-AC-3 (Enhanced Audio Compression- 3). Charakteryzuje się większą od AC-3 przepływnością bitową, co wpływa na poprawę jakości dźwięku i umożliwia przesyłanie większej liczby kanałów audio.

Pierwszym i najpopularniejszym rozwiązaniem konkurencyjnej firmy DTS Inc. jest system DTS Digital Surround. Charakteryzuje się on mniejszym niż Dolby Digital stopniem kompresji. Dlatego uważa się często, że DTS Digital Surround oferuje lepszą jakość dźwięku, a jego charakterystyczną cechą jest podbicie wysokich częstotliwości.

Nowe rozwiązania

Na rynku pojawiają się także nowe rozwiązania do systemów wielokanałowych, w tym m.in. system Auro-3D firmy Auro Technologies. Swoje nowe systemy zaproponowały także wspomniane już firmy Dolby Laboratories i DTS Inc. Są to odpowiednio Dolby Atmos i DTS:X, poniekąd konkurencyjne dla siebie formaty. Ich zadaniem jest zwiększenie przestrzenności odtwarzanego sygnału audio nie tylko w płaszczyźnie poziomej, ale też pionowej i sprawienie, że użytkownik będzie miał wrażenie znajdowania się niemal w samym centrum filmowej akcji. Wspomniane systemy różnią się m.in. sposobem rozstawienia i wykorzystania kolumn głośnikowych.

Trzeci wymiar dźwięku

Aby móc cieszyć się wyjątkowymi wrażeniami podczas oglądania filmów w Atmosie, oprócz kompatybilnego amplitunera, niezbędne są odpowiednio rozstawione kolumny głośnikowe, materiał wideo z dźwiękiem zapisanym w systemie Dolby Atmos i urządzenie źródłowe, np. odtwarzacz Blu-ray obsługujący odtwarzanie materiałów wideo z audio zakodowanym w tym systemie surround. Filmy w Dolby Atmos dostępne są również m.in. na platformie Netflix.

Konfigurację w Atmosie zapisuje się z dodatkową cyfrą po kropce, która określa liczbę kanałów przeznaczonych właśnie dla systemu Dolby Atmos, np. konfiguracja 5.1.2 jest to klasyczny system 5.1-kanałowy z dwoma kanałami Dolby Atmos. Aby stworzyć taki system dźwiękowy, amplituner musi być przynajmniej 7.1-kanałowy i obsługiwać omawiany standard kodowania dźwięku przestrzennego. Jeżeli amplituner jest 9.1-kanałowy, wówczas możemy stworzyć system kina domowego w oparciu o konfigurację: 5.1.2, 5.1.4 lub 7.1.2. Przy tej liczbie kanałów możemy więc wykorzystać nawet 4 kolumny Dolby Atmos. Przy amplitunerze 11.1-kanałowym mamy jeszcze więcej możliwości – możemy stworzyć systemy w konfiguracjach, które oznaczamy jako 5.1.2, 5.1.4, 7.1.2, 7.1.4. i 9.1.2.

DTS: X

System DTS:X jest to poniekąd następca systemu DTS- -HD. W przeciwieństwie do Dolby Atmos, nie wymaga on dodania do istniejącego już systemu 5.1- lub 7.1-kanałowego dodatkowych kanałów czy kolumn głośnikowych zamocowanych wysoko pod sufitem (lub przystawek na kolumny frontowe), choć z pewnością zwiększą one wrażenie przestrzenności i trójwymiarowości dźwięku. DTS:X może bowiem pracować ze standardową konfiguracją głośników, aż do 11.2-kanałowej.

Wielu producentów sprzętu audio implementuje system DTS:X w swoich urządzeniach. W niektórych modelach system DTS:X jest dostępny fabrycznie, a w niektórych po przeprowadzeniu aktualizacji oprogramowania, która jest bezpłatna.

System Auro-3D

Niektóre zaawansowane modele amplitunerów obsługują system Auro-3D.

Jego funkcjonowanie opiera się na trzech warstwach akustycznych związanych z wysokością. Są to: Lower Layer, Height Layer i Top Layer. Warstwa Lower Layer to tak na prawdę klasyczny układ głośników systemu kina domowego, np. 5.1-kanałowy. Warstwa Height Layer to natomiast kolumny głośnikowe umieszczone pod sufitem, bezpośrednio nad głośnikami warstwy podstawowej. Warstwę najwyższa, czyli Top Layer tworzą z kolei głośniki umieszczone na suficie, ale skierowane w dół. W systemie kina domowego z Auro-3D możemy wykorzystać nawet 14 kolumn głośnikowych (z subwooferem włącznie). Na taki system składać się będzie 7 kolumn głośnikowych warstwy pierwszej, 5 tworzących warstwę drugą, głośnik sufitowy warstwy trzeciej oraz subwoofer. Wszystko zależy jednak od liczby kanałów dostępnych w kompatybilnym ampli tunerze. Jeśli system nie jest obsługiwany przez amplituner, może być również możliwa aktualizacja oprogramowania (zwykle płatna), dzięki któremu urządzenie będzie mogło obsługiwać Auro-3D.