Lodówki - jak to działa?

Fot. Gorenje

Układ chłodzący

Fot. Concept

Klasyczny układ chłodzący lodówki składa się ze sprężarki, skraplacza, parownika, czynnika chłodniczego (chłodziwa) oraz termostatu. W parowniku znajduje się chłodziwo w stanie ciekłym, a wewnątrz panują małe ciśnienie oraz niska temperatura. Chłodziwo w nim zgromadzone paruje i odbiera ciepło. Sprężarka zasysa je oraz spręża, a następnie trafia ono do skraplacza, w którym pod wysokim ciśnieniem ulega skropleniu, a ciepło oddawane jest do otoczenia. Następnie za pośrednictwem zaworu rozprężnego ze skraplacza pod bardzo niskim ciśnieniem chłodziwo trafia znowu do parownika i cały cykl się powtarza. Oczywiście, sprawne działanie całego urządzenia wymaga zastosowania odpowiedniej izolacji termicznej. Dzięki niej straty energii będą jak najmniejsze. Częścią układu jest również termostat, który „pilnuje”, aby temperatura układu była właściwa. Jeśli temperatura rośnie, automatycznie włącza on sprężarkę, aby ją obniżyć. Uszkodzony termostat, brak odpowiedniej ilości gazu, nieszczelność komór, a nawet spadki napięć mogą spowodować ciągłą pracę sprężarki, co w konsekwencji doprowadzi do bardzo dużych strat energii i uszkodzenia agregatu.

Na czym polega zamrażanie?

Fot. Miele

Utrwalanie żywności to rozwiązanie, które zdecydowanie ułatwia życie. Dzięki chłodziarkozamrażarkom możemy dłużej cieszyć się świeżością potraw. Wyróżniamy cztery podstawowe sposoby konserwowania żywności: fizyczne, chemiczne, biotechnologiczne oraz kombinacje, czyli kojarzenie wszystkich metod. W chłodnictwie korzystamy z tej pierwszej metody, czyli wykorzystywane są zjawiska fizyczne. Chłodzenie żywności to nic innego jak obniżanie temperatury w przestrzeni, w której znajdują się produkty. Zazwyczaj w chłodziarce stosuje się temperatury w granicach od 0 do ok. 10 °C. W wypadku chłodzenia obniżenie temperatury o 10 °C powoduje dwu-, a nawet trzykrotne zmniejszenie szybkości zachodzących reakcji chemicznych. Sposobem, który umożliwia dłuższe przechowywanie produktów, jest mrożenie. Do tego celu służą głównie zamrażarki, ale mrozić możemy też w zamrażalniku, który stanowi część chłodziarkozamrażarki, a także (chociaż krócej) w komorach niskich temperatur, które z kolei stanowią element chłodziarek. Zamrażanie polega na szybkim schłodzeniu produktu do bardzo niskiej temperatury i utrzymaniu jej poniżej -18 °C w czasie całego okresu przechowywania produktów. Taki sposób utrwalania żywności pozwala przechowywać ją w zamrażarce nawet przez kilkanaście miesięcy. Zamrażanie wstrzymuje rozwój i działanie drobnoustrojów powodujących psucie żywności i wywołujących zatrucia. Dzięki niskiej temperaturze znacznie zwalnia się przebieg reakcji chemicznych oraz procesów enzymatycznych i biochemicznych, jakie zachodzą w żywności niezamrożonej. Zamiana wody w lód przy jednoczesnym zwiększeniu stężenia substancji rozpuszczalnych stwarza warunki, w których drobnoustroje nie mogą się rozwijać. Zimno lodówki czy zamrażarki, choć w gospodarstwie domowym niezbędne, nie dla wszystkich rodzajów warzyw czy owoców jest wskazane. Paradoksalnie, np. pomidory przechowywane w lodówce psują się szybciej, podobnie ogórki i papryka. Dlatego też producenci żywności często informują na opakowania, w jakich warunkach powinien być przechowywany produkt.

Wentylacja lodówki

Fot. Amica

W wypadku urządzenia chłodniczego do zabudowy bardzo istotną kwestią jest zapewnienie właściwego przepływu powietrza (cokół, kratki wentylacyjne). Źle wentylowane urządzenie niewłaściwie pracuje, a przy tym może pochłaniać znacznie więcej energii elektrycznej. W tradycyjnych urządzeniach chłodniczych system wentylacyjny umiejscowiony jest najczęściej z tyłu lodówki. Dla zapewnienia prawidłowego obiegu powietrza podczas zabudowywania takiego modelu należy zamontować kratkę wentylacyjną pod urządzeniem. W niektórych modelach lodówek system wentylacyjny znajduje się w podstawie i jest wówczas ukrywany za listwą dekoracyjną. Takie rozwiązanie eliminuje konieczność montażu mało estetycznie wyglądającej kratki wentylacyjnej pod urządzeniem. Dobra wentylacja to podstawa prawidłowego funkcjonowania urządzenia. Nie wolno zakrywać otworów lub kratek wentylacyjnych. Szczeliny wentylacyjne muszą być zawsze odkryte. Ponadto im większy przekrój odpowietrznika, tym energooszczędnej może pracować urządzenie.

Jonizacja powietrza

Fot. Gorenje

W chłodziarkozamrażarkach wykorzystywana jest jonizacja powietrza. Proces ten polega na odrywaniu elektronów od atomu. Dzięki temu, obojętny atom staje się dodatni, co w środowisku naturalnym przyczynia się do utrzymania czystości powietrza na właściwym poziomie. W zamkniętym środowisku, jakim jest lodówka, żywność narażona jest na działanie bakterii i wirusów. Jonizację stosuje się przede wszystkim do uniemożliwienia przeżycia i rozmnażania się drobnoustrojów. W wyniku jonizacji powstaje ozon, który będąc naturalnym pogromcą bakterii, pleśni i nieprzyjemnych zapachów pomaga zachować na dłużej świeżość produktów żywnościowych. Proces jonizacji niszczy do 95 proc. szkodliwych mikroorganizmów i eliminuje niepożądane zapachy wydzielane przez niektóre produkty, np. cebulę.

Czujniki kontrolujące temperaturę

Fot. Bosch

Tego typu rozwiązanie znacznie podnosi komfort użytkowania sprzętu, zwiększa wydajność chłodzenia, a dodatkowo pozwala utrzymać prawidłowe warunki do przechowywania żywności. Czujniki bez przerwy kontrolują nawet najmniejsze wahania temperatury – zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz lodówki. Specjalny układ elektroniczny dostarcza odpowiednie sygnały do sprężarki czy silnika wentylatora, aby jak najszybciej urządzenie mogło zareagować na zmiany, które mogą nastąpić np. po otwarciu drzwi. Układ czujników odpowiada również za automatyczną regulację temperatury, a więc nie ma konieczności manualnego jej ustawiania np. za pomocą dotykowego panelu sterowania.