Niezbędne w skrzynce – wkrętaki

Tradycyjnie wkrętak przyjmuje formę metalowego pręta osadzonego w rękojeści. Taki rodzaj narzędzia jest najpopularniejszy, głównie ze względu na prostotę, odporność na uszkodzenia i względnie niewysoką cenę. Kształtów uchwytu jest wiele, a wybór konkretnej opcji jest sprawa indywidualnych upodobań każdego użytkownika. Pewne jest natomiast, że powinien on dobrze leżeć w dłoni, a jego wielkość musi być proporcjonalna do średnicy ostrza, gdyż użycie wkrętaka o zbyt dużym uchwycie do niewielkich śrub może skutkować uszkodzeniem gwintu, a zbyt mały uchwyt w stosunku do grotu będzie ślizgał się w dłoni podczas pracy.

Groty wkrętaków produkowane są zazwyczaj z hartowanej stali i mają specyficzne kształty, dostosowane do kształtów łbów śrub dostępnych na rynku. Użycie danego narzędzia ograniczone jest typem wkrętu, do którego jest przeznaczony. Wybór niewłaściwego wkrętaka może spowodować uszkodzenie jego samego, jak i wkrętu. Nie trzeba chyba tłumaczyć, jak trudne jest usunięcie z otworu wkrętu o uszkodzonym łbie. Dlatego wkrętaki różnych typów sprzedawane są zazwyczaj w zestawach po kilkanaście – kilkadziesiąt sztuk, pogrupowanych według różnych profili i rozmiarów, dzięki czemu zwiększa się uniwersalność takiego zestawu. Jednak wkrętaki ze stałymi grotami podzielić możemy nie tylko ze względu na profil, ale także na specyficzne zastosowania.

• Wkrętaki montażowe – przeznaczone do ogólnego zastosowania w przemyśle, budownictwie, elektrotechnice pod warunkiem pracy z małym napięciem i natężeniem prądu. Rękojeść powinna cechować się dużą ergonomią, gdyż nierzadko wymaga użycia sporej siły. Sama rękojeść wykonana jest najczęściej z tworzyw sztucznych i pokryta antypoślizgową powłoką, jednak tradycjonaliści wybierać mogą wkrętaki z drewnianymi uchwytami.
• Wkrętaki elektrotechniczne – ich cechą charakterystyczną jest pręt zaizolowany aż do samego grota. Przeznaczone są do pracy z wysokim napięciem, dochodzącym do 1000 V, dlatego muszą przechodzić szereg badań atestujących.
• Wkrętaki ślusarskie – mogą pełnić funkcję podbijaka przy odkręcaniu mocno zapieczonych wkrętów. Mają bardzo masywną budowę i zazwyczaj duże rozmiary. Rękojeść musi być odporna na uderzenia młotkiem ślusarskim.
• Wkrętaki zegarmistrzowskie – bardzo precyzyjne narzędzia do pracy z wyjątkowo małymi wkrętami. Najczęściej mają formę pręta zakończonego z jednej strony grotem, a z drugiej obrotowym pierścieniem. Pierścień ten służy do dociskania narzędzia do łba wkrętu.
• Wkrętaki dynamometryczne – gwarantują idealne dobranie momentu dokręcenia, gdyż wyposażone są w dynamometr, czyli przyrząd mierzący siłę (siłomierz). Najbardziej znane są zapadkowe klucze dynamometryczne używane chociażby do dokręcania śrub kół samochodów, czy głowic silników spalinowych. Coraz więcej aplikacji wymaga precyzyjnego zadania siły dociągnięcia śruby lub wkrętu. Zbyt mocne dokręcenie może spowodować uszkodzenie gwintu (w skrajności także zerwanie), uszkodzenie elementów łączonych i rozciągnięcie śruby. Zbyt słabe dokręcenie wiąże się z możliwością odkręcenia wkrętu i jego wypadnięcia. Kontrola momentu obrotowego wymagana jest coraz częściej, także w drobnych połączeniach. Do tego typu zastosowań przeznaczona jest specjalna kategoria ręcznych wkrętaków dynamometrycznych. Zasada działania mechanizmu dynamometru nie odbiega od większych narzędzi tego typu. Mechaniczne wkrętaki korzystają z mechanizmu sprężynowego. Wstępną wartość momentu obrotowego ustawia się za pomocą pokrętła w rękojeści. O osiągnięciu żądanej wartości jesteśmy informowani „kliknięciem”. Proste wkrętaki dynamometryczne mogą być wyposażone w analogowy wskaźnik prezentujący zadane wartości. Zakres działania wkrętaków tego typu waha się w zależności od modelu. Popularne narzędzia wskazują wartości momentu od 1 do 6 Nm, choć zdarzają się specjalistyczne egzemplarze o innych parametrach pracy. Wkrętaki elektroniczne to zazwyczaj bardziej zaawansowane narzędzia o dodatkowych funkcjach niespotykanych wśród wkrętaków w pełni mechanicznych. Tu również spotkać możemy się z mechanizmem sprężynowym, jednak wyniki pomiaru są tu już prezentowane na elektronicznym wyświetlaczu LCD. Najbardziej zaawansowane narzędzia wyposażone są w precyzyjny pomiar elektroniczny, a duży wyświetlacz prezentuje dodatkowo poprzednio zapisane wyniki, wyliczenia maksymalnych i minimalnych wartości momentu obrotowego, średnią oraz odchylenie standardowe. Zakresy pracy różnią się w zależności od przeznaczenia danego modelu. To samo dotyczy dokładności, która zawsze podawana jest w instrukcji narzędzia. Wkrętaki dynamometryczne przyjmują różne formy od przypominających tradycyjne wkrętaki po zestawy dźwigniowe przydatne do użycia w miejscach trudnodostępnych. Zawsze jednak stosowane są wymienne końcówki wkrętakowe pozwalające dopasować narzędzie do każdego rodzaju pracy.