Zagrożenia

Zagrożenia, na jakie narażeni są operatorzy pilarek, są bardzo różnorodne. Do najpowszechniejszych należą:

• kontakt z ruchomą piłą łańcuchową – wypadki powodowane przez pilarki łańcuchowe są przede wszystkim wynikiem bezpośredniego kontaktu operatora maszyny z ruchomym elementem tnącym;
• odbicie – jest to zjawisko powstające na skutek niekontrolowanego ruchu prowadnicy do góry w kierunku operatora, spowodowanego zetknięciem się górnej część końcówki prowadnicy z przecinanym przedmiotem, a zwłaszcza twardym obcym ciałem (np. gwoździem), miejscowym stwardnieniem drewna, sękiem itd. Na skutek tego zjawiska powstają ciężkie urazy twarzy oraz górnych części ciała, które trudno jest ochronić;
• hałas – powoduje pogorszenie słuchu podczas długotrwałego użytkowania pilarek łańcuchowych. Pomimo stosowania przez producentów różnych rozwiązań konstrukcyjnych ograniczających jego emisję, przeciętna wartość poziomu dźwięku wynosi od 98 do 102 dB. Dlatego podczas pracy pilarkami łańcuchowymi konieczne jest stosowanie ochronników słuchu;
• drgania – są przyczyną powstawania choroby wibracyjnej. W najnowszych typach pilarek przenoszenie drgań na ręce operatora zostało w znacznym stopniu ograniczone dzięki zastosowaniu układów tłumiących drgania. Składają się one z zespołów amortyzatorów gumowych lub sprężynowych zamocowanych pomiędzy uchwytami i korpusem pilarki lub na zamocowaniach silnika. Powszechnie stosuje się także pokrycie z materiałów antywibracyjnych na częściach chwytnych pilarki;
• prąd elektryczny – pilarki z napędem elektrycznym używane w nieodpowiednich warunkach mogą być przyczyną porażenia prądem. W pilarkach spalinowych czynnikiem niebezpiecznym może być instalacja wysokiego napięcia związana z układem zapłonu maszyny;
• oleje i spaliny – zagrożeniem są oleje do smarowania piły łańcuchowej oraz w pilarkach spalinowych gazy spalinowe i samo paliwo. Poza szkodliwym działaniem na organizm człowieka mogą one powodować zagrożenie pożarem i wybuchem. W Polsce pilarki podlegają obowiązkowi certyfikacji na znak bezpieczeństwa „B”. Należy więc przed zakupem sprawdzić, czy planowana do zakupu pilarka jest oznakowana tym znakiem.

Jak bezpiecznie użytkować pilarkę?

Przede wszystkim, pilarkę zawsze należy trzymać oburącz – prawa ręka powinna spoczywać na tylnym uchwycie, a lewa na przednim. Użytkując pilarkę, należy zawsze stać na stałej i równej powierzchni, nie należy np. stawać na drabinie. W trakcie cięcia nie można stać bezpośrednio w przedłużeniu linii pracy narzędzia, a nieco z boku. Dzięki temu ograniczymy możliwość wystąpienia niebezpiecznych sytuacji. Pilarkę należy przenosić z wyłączonym silnikiem i włączonym hamulcem oraz nałożoną na prowadnicę osłoną, trzymając ją za uchwyt przedni prowadnicą skierowaną do tyłu. Rękojeści zawsze powinny być czyste i suche. Szczególnie groźne są zabrudzenia olejem lub smarem, które mogą spowodować utratę panowania nad narzędziem. Aby nie powstawał odrzut, należy ciąć tylko środkową częścią prowadnicy, najlepiej jej dolną częścią. Nie należy również sięgać pilarką zbyt daleko i ciąć powyżej wysokości ramion. Pod żadnym pozorem nie można uruchamiać pilarki z założoną osłoną łańcucha. Długość prowadnicy powinna być dopasowana do zastosowań. Zawsze należy stosować możliwie najkrótszą prowadnicę, ponieważ łatwej zapanować wtedy nad pilarką. Oprócz tego łańcuch pilarki zawsze powinien być naostrzony. Praca z tępym łańcuchem wymaga użycia większej siły. Łańcuch tępi się wskutek np. zetknięcia z ziemią podczas cięcia drewna. Jeśli użytkownikowi brakuje umiejętności, łańcuch najlepiej naostrzyć w specjalistycznym serwisie. Podczas przygotowywania np. drewna opałowego należy je piłować na odpowiednich, przeznaczonych do tego stojakach. Złą i niebezpieczną praktyką jest stawianie stopy na drewnie, żeby je ustabilizować, również druga osoba nie powinna trzymać drewna. W otoczeniu pracy nie powinny znajdować się dzieci lub zwierzęta. Warto jednak pracować w parze, aby w razie wypadku operatorowi pilarki pomogła druga osoba.