Wideorejestratory - bądź bezpieczny na drodze

Pojawienie się na rynku wideorejestratorów doprowadziło do prawdziwej lawiny nagrań kierowców, które umieszczane były na najrozmaitszych serwisach internetowych. Jedne ku przestrodze, inne w celu piętnowania braku wyobraźni piratów drogowych.

Niezależnie jednak od tego do wielu kierowców przemierzających tysiące kilometrów dotarło, że wideorejestrator to urządzenie niezwykle przydatne, a nagranie z niego często może posłużyć do udowodnienia, kto jest sprawcą kolizji. Rynek wideorejestratorów jest jednak bardzo zróżnicowany: od kamerek za kilka złotych po bardzo zaawansowane urządzenia połączone z nawigacją GPS.

Na jakiej zasadzie działa wideorejestrator? Najprościej rzecz ujmując, jest to niewielka kamera z szerokokątnym obiektywem wyposażona w złącze kart pamięci oraz czasem wyświetlacz. Jest ona montowana zazwyczaj do przedniej szyby auta lub w okolicach lusterka, zasilana jest z portu USB lub gniazda zapalniczki, często ma również wbudowany akumulator. Załączone w zestawie kable zasilające są często na tyle długie, że można je swobodnie poprowadzić w podsufitce i słupku. Dzięki temu przewody nie będą przeszkadzać w trakcie użytkowania. Podłączona kamera po uruchomieniu silnika auta zaczyna automatycznie nagrywać obraz i zapisuje go w pamięci. Zapis obrazu zazwyczaj odbywa się w tzw. pętli, czyli gdy na karcie pamięci kończy się miejsce, automatycznie usuwane są nagrania w kolejności od najstarszego.

Rodzaje wideorejestratorów

Dobór odpowiedniego urządzenia do potrzeb nie jest łatwy. Pomimo tego, że bez wątpienia najważniejszym parametrem urządzenia jest to, jakiej jakości obraz nagrywa, to oprócz tego ważne są dla użytkownika również inne parametry i funkcje. Podstawowe modele wideorejestratorów dostępne są w dosyć przystępnych cenach, nawet poniżej 100 zł. Produkt taki bardzo często będzie miał niewielki ekran, a rozdzielczość obrazu będzie wynosić co najwyżej 1280 × 720 pikseli. Na jakiekolwiek funkcje dodatkowe użytkownik nie powinien liczyć. Bardziej zaawansowane modele mogą mieć wbudowany GPS, który umożliwia określenie prędkości poruszania się oraz lokalizacji. Najbardziej zaawansowane są tzw. urządzenia typu combo – jest to nawigator GPS z wbudowaną kamerą. Rozwiązanie takie z pewnością docenią zawodowi kierowcy, którym nie wystarcza nawigacja w smartfonie i dodatkowo muszą rejestrować przebytą trasę.

Jakość nagrań, formaty zapisu i pamięć

Obiektyw wideorejestratora umieszczony jest tak, aby rejestrować trasę przed kierowcą. To, jak wiele zarejestruje, zależy od kąta widzenia obiektywu. Absolutnie wszystkie wideorejestratory są wyposażone w obiektywy szerokokątne. Kąt widzenia wynosi zazwyczaj przynajmniej 100–110°, z kolei w tych najbardziej zaawansowanych będzie to nawet 170°. Można przyjąć, że im większy kąt widzenia, tym lepiej, ponieważ w kadrze znajdzie się większa przestrzeń. Jednak przy obiektywach o tak szerokim kącie widzenia liczyć należy się z występującymi zniekształceniami obrazu, czyli tzw. dystorsją beczkowatą, np, proste kontury przedmiotów są zaokrąglone. Jest to przypadłość typowa dla obiektywów szerokokątnych, która może być korygowana programowo. Ogólnie zjawisko to nie powinno być dokuczliwe, jeżeli naszym celem jest jedynie dokumentowanie przebiegu trasy na wypadek jakiegoś zdarzenia. Będąc przy temacie optyki, warto również wspomnieć o powłokach antyrefleksyjnych, które mogą się okazać przydatne podczas nagrywania obrazu pod słońce, dzięki czemu będą występować mniejsze refleksy świetlne na nagraniu (tzw. flary). Nocą należy się liczyć ze znacznym pogorszeniem jakości obrazu. Niektóre urządzenia są jednak wyposażone w specjalny tryb nocny. Czułość obrazu jest wtedy zwiększona tak, aby nawet przy słabszym oświetleniu był on wyraźny. Może być również dostępny specjalny tryb rejestrujący obraz w podczerwieni. Nagranie będzie wtedy czarno-białe, jednak widoczność będzie znacznie lepsza. Oczywiście, na jakość obrazu nocą wpłyną również czynniki otoczenia, takie jak oświetlenie auta lub jezdni, a także jasność obiektywu, czyli maksymalny rozmiar otworu przysłony – w najlepszych urządzeniach wynosi on nawet F1.8, co jest znakomitym wynikiem.

Kolejnym czynnikiem wpływającym na jakość obrazu jest oczywiście jego rozdzielczość. Obecnie standardem są wideorejestratory nagrywające obraz przynajmniej w rozdzielczości 720p z 30 kl./s. W bardziej zaawansowanych modelach jest to 1080p z szybkością 24 lub 30 kl./s. Przy tej pierwszej wartości płynność może być zdecydowanie za mała, na czym ucierpi jakość nagrania. Niektóre modele kamer mogą również nagrywać w jeszcze większej rozdzielczości, zwanej Super HD, co oznacza 2304 × 1296 pikseli. Oczywiście, jako wideorejestrator zawsze można wykorzystać kamerę sportową. Te oferują nawet rozdzielczość 4K. Czy jest ona potrzebna przy dokumentacji trasy, jest kwestią dyskusyjną. Wspominając jeszcze o rozdzielczości, warto pamiętać, aby była to natywna rozdzielczość matrycy, a nie interpolowana, która polega na cyfrowym upskalowaniu rozdzielczości. Rozwiązanie to nie daje znacząco lepszego rezultatu.

Niezależnie od rozdzielczości pliki zawsze zapisywane są z wykorzystaniem jakiegoś kodeka wideo. Tutaj prym wiodą dwa rozwiązania: MJPEG oraz H.264. Oferują one zbliżoną jakość obrazu, z MJPEG korzystają jednak zazwyczaj najtańsze kamery. Kodek ten cechuje się mniejszą kompresją w porównaniu do H.264. Przy tej samej długości film zapisany w MJPEG zajmie więcej miejsca na karcie pamięci. Lepiej wybrać więc model zapisujący z wykorzystaniem kodeka H.264.

Wbudowana pamięć w wideorejestratorze pozwoli na nagranie co najwyżej kilkuminutowego filmu. Dlatego karta pamięci jest niezbędnym wyposażeniem każdego rejestratora. Wykorzystują one nośniki SD lub pomniejszone – mikro-SD. Pojemność należy dobrać do własnych wymagań, w praktyce jednak nie warto wybierać nośnika o pojemności mniejszej niż 4 GB. Znaczenie ma również szybkość zapisu danych na karcie pamięci, określana przez klasę karty pamięci. Obecnie ze względu na niewielkie różnice w cenie warto wybrać kartę co najmniej klasy 10. Obsługiwane są karty o pojemności nawet 32 GB.

Rozmiar wyświetlacza i funkcje dodatkowe

Wyświetlacz nie jest niezbędnym wyposażeniem wideorejestratora, często nawet najbardziej zaawansowane modele są go pozbawione. Mimo wszystko w pewnych sytuacjach ułatwia on obsługę urządzenia, pozwala również na szybki podgląd nagrań. Powszechnie stosowane są ekrany LCD. W zależności od modelu przekątna może wynosić od 1,5 do nawet 4 cali. Rozdzielczość może wynosić nawet 800 × 480 punktów, co odpowiada jakości znanej ze smartfonów z niższej półki cenowej, w tego typu zastosowaniach jest to jak najbardziej wystarczające. Ekran pełni jedynie funkcje pomocnicze i ułatwia sterowanie, zwłaszcza jeśli jest dotykowy. Kamera oraz ekran mogą być również oddzielnymi elementami połączonymi ze sobą przewodem. Jak już wspomnieliśmy, GPS jest częstym dodatkiem w bardziej zaawansowanych wideorejestratorach. Wraz z nagraniami zapisywane są dane geolokalizacyjne. Następnie w programie podczas odtwarzania wideo trasa jest łączona z mapami, np. Google Maps. Oprócz lokalizacji zapisywane są również takie informacje jak przyspieszenie czy prędkość na poszczególnych odcinkach trasy. Czasem jest również możliwość dodawania własnych punktów użyteczności publicznej (POI). Jeśli będziemy zbliżać się do takiej lokalizacji, urządzenie powiadomi nas o tym. Urządzenie może być również wyposażone w bazę fotoradarów – jeśli użytkownik będzie się do któregoś z nich zbliżał, zostanie o tym powiadomiony. Baza jest aktualizowana przez producenta.

Zdarza się również, że wideorejestrator jest wyposażony w dodatkową kamerę. Umożliwia ona, wraz z mikrofonem, nagrywanie tego, co dzieje się we wnętrzu pojazdu.

Wideorejestrator może być również urządzeniem całkiem… „inteligentnym”. Standardem jest automatyczne włączenie nagrywania po uruchomieniu silnika. Dzięki temu obsługa urządzenia jest wygodniejsza. Kolejnym z przydatnych rozwiązań jest dostępna w niektórych modelach kontrola pasa ruchu. Urządzenie alarmuje kierowcę, jeśli pojazd zbacza z pasa ruchu lub też skręca w niewłaściwą stronę. Kolejnym z takich rozwiązań jest zastosowanie akcelerometra. Czujnik ten reaguje na przeciążenia powstałe wskutek np. gwałtownego hamowania, wstrząsu czy kolizji. Następnie nagranie z tego zdarzenia jest zapisywane w specjalnej lokalizacji, z której nie zostanie usunięte przy nagrywaniu w pętli. Jeszcze jednym rozwiązaniem jest funkcja wykrywania ruchu, która pomaga oszczędzić miejsce na karcie pamięci. Urządzenie zaczyna nagrywać dopiero, gdy w kadrze wykryje nowy ruch.

Opcje łączności

Standardowy rejestrator jest wyposażony w kilka złączy, które mogą ułatwić obsługę. Dzięki złączu HDMI urządzenie możemy podłączyć bezpośrednio do praktycznie dowolnego wyświetlacza: telewizora, monitora, a nawet projektora. Gniazdo mini-USB może służyć do zasilania urządzenia, ale również podłączenia do komputera w celu aktualizacji oprogramowania czy zgrania plików wideo. Obowiązkowym dodatkiem jest również gniazdo do podłączenia kart pamięci. Coraz popularniejsze staje się także stosowanie Wi-Fi w wideorejestratorach. Daje ono podobne możliwości jak w aparatach fotograficznych. Nagrania zapisane na karcie pamięci mogą być na przykład od razu przesyłane do serwisów chmurowych. Oczywiście, dostępne są również aplikacje na tablety oraz smartfony. Dzięki temu wideo z urządzenia może być strumieniowane bezpośrednio na ekran tabletu lub smartfona. Inne opcje to zdalne sterowanie kamerą, przeglądanie albumów czy konfiguracja parametrów nagrywania urządzenia. Co więcej, niektóre kamery można skonfigurować specjalnie do transmisji wideo do Internetu, a następnie nagrywany obraz można oglądać na tablecie lub smartfonie z dowolnego miejsca na świecie. Dzięki temu wideorejestrator można wykorzystać również w monitoringu wizyjnym.

Zasilanie

Akumulator nie stanowi głównego źródła zasilania wideorejestratora. Pojemność stosowanych akumulatorów jest zbyt mała, by zapewnić długie zasilanie urządzenia. Pełni on raczej funkcję awaryjną i ma za zadanie podtrzymanie zasilania w razie krótkiej przerwy w dostawie energii. Ma to też znaczenie dla tych, którzy wideorejestrator chcą wykorzystać np. jako kamerę sportową – w tym wypadku należy się rozejrzeć za urządzeniem z bardziej wydajnym akumulatorem, który dodatkowo można wymienić w razie potrzeby.