Czyszczenie i konserwacja odkurzaczy

Często odkurzacze traktowane są po macoszemu, choć urządzenia te powinny być systematycznie i szczególnie dokładnie czyszczone. Wymiana worków czy filtrów nie wystarczy.

Wynika to z prostego i oczywistego faktu – odkurzacze są sprzętem, który ma największy kontakt z nieczystościami. Na początek też bardzo ważna uwaga – należy zawsze czyścić wszystkie części w sposób przedstawiony w instrukcji obsługi. Nie można myć części w wodzie ani używać środków czyszczących, jeśli w instrukcji obsługi nie zaznaczono wyraźnie, że jest to dozwolone. Samo przetarcie korpusu lekko wilgotną szmatką i koniecznie bez detergentu to tzw. standard i nie trzeba o tym nikomu przypominać. Tak naprawdę różne urządzenia wymagają nieco innych działań, choć niektóre elementy są wspólne dla wszystkich grup odkurzaczy i należy postępować z nimi podobnie – do nich należą filtry, które mają ogromny wpływ na skuteczność odkurzania, a niektóre wręcz na czystość powietrza w domu, dlatego też od nich zaczniemy.

Czyszczenie filtrów

Znajdują się we wszystkich typach odkurzaczy (nawet w niektórych modelach pracujących z filtrem wodnym), chociaż mogą nie być takie same. Ogólna zasada mówi, że przynajmniej dwa razy do roku powinno się je wymienić wszystkie, a co czwartą wymianę worka należy wymienić lub oczyścić te, które są brudne albo zniszczone. W instrukcji obsługi odkurzaczy znajdują się dosyć precyzyjne wskazówki, jak dany filtr wyjąć i co można z nim zrobić (np. wyprać). Często zapasowy filtr wlotowy (zwany ochroną silnika) dołączany jest do paczki z workami. Można je też zamówić na stronach internetowych wielu producentów. O rodzajach filtrów oraz ich budowie piszemy w osobnym rozdziale. Warto jednak wiedzieć, że w wypadku filtrów zmywalnych – do tej grupy należą także niektóre filtry HEPA – zanim wyjmiemy je z odkurzacza, musi on być wyłączony z sieci elektrycznej. Następnie po przepraniu trzeba taki fi ltr wysuszyć. Nie powinno się jednak tego robić w miejscach narażonych na bezpośrednie działanie promieni słonecznych, na grzejniku ani w suszarce bębnowej. Najlepiej przypiąć go do suszarki łazienkowej i pozwolić swobodnie wyschnąć. Tylko suche fi ltry można ponownie wkładać do odkurzacza, który nie powinien być podłączony do sieci. Jeśli jakiekolwiek filtry zostały uszkodzone, należy je bezzwłocznie wymienić i na nowo zamontować zgodnie z instrukcją. Warto też przejrzeć stan filtrów również wtedy, gdy z powodu niedopasowania worka lub filtra kurz osadzi się na wnętrzu komory. Zwykle w takiej sytuacji filtr ochrony silnika zostaje zabrudzony i w najlepszym wypadku trzeba go wyprać w wodzie, a nierzadko nawet wymienić.

Komory odkurzaczy oraz pojemniki

Niezależnie od tego, czy są to modele workowe czy nie, powinny pozostawać zawsze czyste. W wypadku modeli workowych, jeśli worek nie będzie firmowy i nie uda się nam go odpowiednio dopasować, do wnętrza odkurzacza dostanie się kurz. Może też się tak zdarzyć w wypadku niezbyt szczelnego worka albo gdy zapomnimy go wymienić. Osadzający się kurz oraz pył w nadmiarze mogą się przyczynić do uszkodzenia silnika. Dlatego trzeba komorę dokładnie oczyścić (o filtrze była już mowa), można to zrobić nawet wilgotną ściereczką z płynem do naczyń, a następnie dokładnie osuszyć i dopiero założyć nowy worek. Dobrze jest najpierw wszelkie nieczystości wysypać, a najskuteczniej jest użyć do tego drugiego odkurzacza (choćby pożyczyć od sąsiadki), gdyż tylko wtedy wyciągnie się pył ze wszystkich zakamarków, a niektóre modele mają ich sporo, zwłaszcza przy filtrze. W wypadku modeli bezworkowych (dotyczy to również robotów sprzątających) sprawa jest oczywista – komorę, w której znajduje się pojemnik, dobrze jest od czasu do czasu przetrzeć. Ponieważ same pojemniki są najczęściej wyjmowane, te powinno się opróżnić każdorazowo po sprzątaniu, w przeciwnym razie mogą zmniejszać ciąg, a na dodatek wydzielać nieprzyjemny zapach. Dotyczy to zwłaszcza modeli sucho/mokrych, w ich komorach na pewno nic nie powinno zalegać, gdyż wilgotny brud może być przyczyną rozwoju bakterii, pleśni i grzybów. Podobnie postępujemy, w sytuacji urządzeń piorących oraz z filtrem wodnym. Za każdym razem, gdy mamy urządzenie pracujące z wodą, powinno być ono nie tylko wymyte, ale też bardzo dokładnie wysuszone, właśnie po to, by wilgotne środowisko (nawet czyste) nie stało się siedliskiem mikrobów.

Akcesoria i kółka

One także wymagają naszej uwagi. Szczotki z włosia z wbitą sierścią zwierząt na pewno nie będą zbyt skuteczne w odkurzaniu dywanów i wykładzin, podobnie jak zatkane rury czy wąż. Szczotki można choćby wyczesać starym grzebieniem albo wyszorować zwykłą szczotką z dodatkiem płynu do naczyń, a następnie osuszyć i schować. Podobnie można zrobić z plastikowymi ssawkami. Do ich mycia przyda się typowa szczotka do butelek – idealnie zmieści się nawet w wąski otwór. Nie powinno się zostawiać akcesoriów mokrych, a zwłaszcza chować ich w tym stanie do schowków znajdujących się na obudowie. Większość urządzeń jest w nie wyposażona dla wygody użytkowników. One także się brudzą. Bywa też, że do kółka przyklei się guma do żucia. Warto zwrócić na nie uwagę wycierając obudowę.