Konsument kupił produkt, którego brak w magazynie

Konsument kupując przez internet wybiera produkt, który znajduje się na stronie. Sprzedawca wystawiając rzecz do sprzedaży ma określone obowiązki. Przede wszystkim, jeśli produkt zostanie kupiony musi go wysłać do konsumenta. Niestety zdarza się, że sprzedawca nie ma już danej rzeczy w magazynie. Gdy to zauważa niestety umowa jest już zawarta i po jego stronie powstaje obowiązek doręczenia jej konsumentowi. Klienci będąc w takiej sytuacji czują się oszukani, gdyż kupują rzecz której sprzedawca w rzeczywistości nie ma. Jak te kwestie reguluje prawo? Co może zrobić konsument, aby doprowadzić transakcję do końca? Jak powinien zachować się sprzedawca? Czy z powodu wystawienia do sprzedaży rzeczy, której nie ma na stanie ponosi jakieś konsekwencje prawne?

Niestety obecne przepisy prawa nie regulują kwestii braku dostępności przedmiotu świadczenia. Natomiast wprost jest określone, jakie obowiązki ma sprzedawca względem kupującego, jeśli chodzi o wydanie rzeczy.

Otóż zgodnie z art. 543¹ kc, jeżeli kupującym jest konsument sprzedawca obowiązany jest niezwłocznie wydać rzecz kupującemu nie później niż 30 dni od dnia zawarcia umowy, chyba że umowa stanowi inaczej.

W razie opóźnienia sprzedawcy kupujący może wyznaczyć dodatkowy termin do wydania rzeczy, a po jego bezskutecznym upływie może od umowy odstąpić.

Wcześniej obowiązująca ustawa z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów i odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny wprost regulowała kwestie braku i niedostępności produktu stanowiąc, że jeżeli przedsiębiorca nie może spełnić świadczenia z tego powodu, że przedmiot świadczenia nie jest dostępny powinien niezwłocznie, najpóźniej jednak w terminie trzydziestu dni od zawarcia umowy, zawiadomić o tym konsumenta i zwrócić całą otrzymaną od niego sumę pieniężną.

Aktualnie brak jednak uregulowania prawnego tej kwestii. Zgodnie z wcześniej cytowanym art. 543¹ kc konsument może odstąpić od umowy, jeżeli sprzedawca opóźnia się z wydaniem rzeczy będącej przedmiotem sprzedaży. To prawo przysługuje tylko konsumentowi. Sprzedawca nie może więc odstąpić od umowy, jeżeli nie ma towaru w magazynie.

Konsument ma więc w tej sytuacji dwie możliwości może odstąpić od umowy, albo może domagać się od sprzedawcy jej wykonania.

Sprzedawca powinien więc kupić produkt i wysłać go konsumentowi. Klient nie może być z tego tytułu obciążany żadnymi dodatkowymi kosztami.

Sprzedawca ponosi odpowiedzialność za treści umieszczone na jego stronie internetowej. Wystawiając więc rzecz na sprzedaż powinien dokonać rzetelnego jej opisu i umożliwić klientowi jej zakup.

Jeżeli informacje są nieprawdziwe lub wprowadzają klienta w błąd to sprzedawca ponosi za to odpowiedzialność. Konsument może nawet z tego tytułu dochodzić odszkodowania od sprzedawcy na mocy art. 471 kc stanowiącego, że dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Wynika to z faktu, iż brak towaru na stanie u sprzedawcy nie uzasadnia twierdzenia, że nie może on wywiązać się z umowy.

Wiadomo, że dochodzenie roszczeń przez konsumenta w ww. trybie jest ostatecznością i raczej rzadko się zdarza niemniej jednak jest to możliwe.

W celu uniknięcia odpowiedzialności sprzedawcy próbowali w regulaminach sklepów wprowadzać różne zapisy. Zostały one jednak uznane za niedozwolone klauzule umowne.

Dla przykładu można przywołać klauzulę o numerze wpisu 4598 w brzmieniu:

„Potwierdzenie przyjęcia zamówienia nie oznacza 100% jego realizacji. Zastrzegamy, iż z przyczyn od nas niezależnych ( skończenie się towaru w magazynie, brak towaru u dostawców itp.) możemy zamówienie zrealizować częściowo lub odstąpić od jego realizacji. Jeśli pojawią się problemy z realizacją zamówienia, niezwłocznie powiadomimy o tym klienta”.

Podsumowując należy podkreślić, iż zawarcie umowy sprzedaży nie zwalnia sprzedawcy z obowiązku jej wykonania, gdy okaże się, iż brak go w magazynie. Klient może wprawdzie w takim przypadku odstąpić od umowy i żądać zwrotu uiszczonej ceny, ale może też dochodzić odszkodowania z tytułu nienależytego wykonania świadczenia.

                                                                                                                      Anna Golas