Przyszłość mikrofonów bezprzewodowych

W siedzibie firmy Aplauz - polskiego dystrybutora sprzętu marki Sennheiser - odbyła się konferencja szkoleniowa związana z mikrofonami bezprzewodowymi i pasmami radiowymi, w których mogą one pracować.

W ciągu dwóch dni w szkoleniu uczestniczyło około 150 fachowców z teatrów, firm nagłośnieniowych i innych instytucji. Warsztaty poprowadził Gerhard Spyra, manager oddziału Spectrum Affairs w firmie Sennheiser. W najdrobniejszych szczegółach omówił on problematykę związaną z pasmem częstotliwości dostępnym dla mikrofonów.

Większość modeli bezprzewodowych pracuje w paśmie UHF. Pojawienie się multipleksów telewizji cyfrowej DVB-T (lub w niektórych krajach DVB-T2) oraz internetu LTE 800, dla którego udostępniono zakresy 791–821 i 832–862 MHz, spowodowało, że dostępne dla mikrofonów pasmo znacznie się zmniejszyło. Wprowadzone zmiany są wynikiem ustaleń podjętych m.in. podczas World Radiocommunication Conference w 2007 r. (WRC-07). W ich rezultacie od 1 stycznia 2016 r. nie można już korzystać z mikrofonów bezprzewodowych na tych zakresach częstotliwości, na których funkcjonuje telewizja cyfrowa i LTE 800. Regulacja dotyczy Regionu 1, do którego należą Europa, Bliski Wschód i Afryka. Na przykład we Francji obecnie dostępny dla mikrofonów bezprzewodowych zakres częstotliwości UHF w porównaniu z 2010 r. (kiedy to pojawiły się pierwsze multipleksy telewizji cyfrowej) jest mniejszy o ponad 20 proc. Do 2020 r., wraz z wejściem w życie w tym kraju tzw. drugiej dywidendy cyfrowej (694–790 MHz), dostępny zakres częstotliwości UKF dla mikrofonów będzie już mniejszy o 45 proc. W Polsce, gdzie głównym organem odpowiedzialnym za przydział częstotliwości jest UKE (Urząd Komunikacji Elektronicznej), na razie nie planuje się wprowadzenia regulacji związanych z drugą dywidendą cyfrową. Kolejne decyzje o ewentualnych zmianach mają zostać podjęte w 2023 r.

Aby móc radzić sobie z ograniczeniami pasma radiowego na potrzeby mikrofonów, producenci tego typu sprzętu opracowują systemy bezprzewodowe wykorzystujące inne pasma częstotliwości. Niektóre systemy bezprzewodowe Sennheisera mogą pracować w pasmach 1,8 GHz, 1,9 GHz oraz 2,4 GHz. To ostatnie pasmo jest jednak podatne na różnego rodzaju zakłócenia z uwagi na to, że na częstotliwości 2,4 GHz pracuje wiele innych urządzeń, m.in. routery sieci Wi-Fi. Warto dodać, że nieliczni producenci, a wśród nich firma Sennheiser, dostosowując się do zmian rynkowych, są też w stanie przestroić większość swoich dotychczasowych urządzeń do wymagań związanych z obsługiwanymi zakresami częstotliwości.

Problem dostępności częstotliwości radiowych może nie jest tak istotny dla realizatorów imprez, podczas których wykorzystuje się zaledwie kilka mikrofonów bezprzewodowych. Komplikacje mogą jednak pojawić się podczas dużych festiwali, na których występuje wiele różnych zespołów, a każdy z nich wykorzystuje po kilka lub kilkanaście urządzeń bezprzewodowych.

Na spotkaniu w podwarszawskich Łomiankach omówiono również najnowsze urządzenia Sennheisera, wykorzystujące cyfrowe przetwarzanie sygnałów, a tym samym zapewniające bardzo dobrej jakości dźwięk, o czym zresztą mogliśmy przekonać się podczas wykonywanych „na żywo” eksperymentów. Odbyła się też obszerna prezentacja systemu D 9000, z którego korzystają m.in. studia telewizyjne na całym świecie. Przedstawiono ponadto nowy kamerowy odbiornik EK 6042 (kompatybilny m.in. z systemem D 9000) oraz serię 1G8 – urządzeń pracujących we wspomnianym paśmie 1,8 GHz. Nie zabrakło prezentacji innowacyjnych rozwiązań, a wśród nich cyfrowego systemu bezprzewodowego AVX, wykorzystującego pasmo 1,9 GHz. Jest on niezwykle szybki w konfiguracji i doskonale sprawdzi się przy produkcjach filmowych. Ciekawym systemem, jaki został zaprezentowany podczas szkolenia, był SpeechLine Digital Wireless, który podobnie jak AVX pracuje w paśmie 1,9 GHz. Jest to pierwszy na świecie cyfrowy bezprzewodowy system mikrofonowy przeznaczony specjalnie dla mówców. Do obsługi nie wymaga specjalistycznej wiedzy. Świetnie sprawdzi się przede wszystkim w salach konferencyjnych. Przedstawione podczas szkolenia produkty udowadniają, że ograniczanie pasma UHF na potrzeby telewizji cyfrowej czy szybkiego internetu nie musi stanowić przeszkody dla wprowadzania wyjątkowych systemów mikrofonowych – doskonałych pod względem jakości i innowacyjnych pod względem wykorzystywanych rozwiązań technicznych.

Gerhard Spyra z firmy Sennheiser przekazał wszystkim zaproszonym gościom ogrom wiedzy nie tylko teoretycznej, ale również praktycznej.

Dzięki eksperymentom przeprowadzonym „na żywo” o zaletach cyfrowych bezprzewodowych systemów mikrofonowych mogliśmy przekonać się na własne uszy.

Podczas spotkania odbyła się obszerna prezentacja bezprzewodowego systemu mikrofonowego D 9000, poparta praktycznymi przykładami.

Na konferencji szkoleniowej zaprezentowano również możliwości półprofesjonalnego systemu cyfrowego Sennheisera opartego na odbiorniku ewD1 Digital.

Na specjalnie przygotowanej ekspozycji można było zobaczyć zestawy mikrofonowe Sennheisera zamknięte w solidnych walizkach…

…a także sprzęt marki Neumann, która należy do Sennheisera od 1991 r.